Luận án Nghiên cứu tình trạng nhiễm sắt và kết quả điều trị thải sắt của bệnh nhân Thalassemia
Thalassemia là bệnh tan máu di truyền phổ biến nhất trên thế giới, theo
báo cáo năm 2008 của liên đoàn thalassemia và của tổ chức y tế thế giới, có
khoảng 7% dân số trên thế giới mang gen bệnh huyết sắc tố, 71% các nước
trên thế giới bị ảnh hưởng, có trên 330000 trẻ em sinh ra hàng năm bị mắc
bệnh; 1,1% các cặp vợ chồng sinh ra nguy cơ con mang bệnh. Bệnh phân bố
có tính chất địa dư rõ rệt, tập trung nhiều ở Địa Trung Hải, Trung Đông và
Đông Nam Á [1]. Theo kết quả bước đầu khảo sát tình trạng mang gen bệnh
thalassemia trên toàn quốc năm 2017, hiện nay, ở Việt Nam, có khoảng trên
12 triệu người mang gen bệnh thalassemia. Người bị bệnh và mang gen bệnh
có ở tất cả các tỉnh/thành phố, ở tất cả các dân tộc trên toàn quốc, tuy nhiên ở
một số vùng đồng bào dân tộc, tỉ lệ mang gen và mắc bệnh khá cao. Hiện nay,
có trên 20.000 người bị thalassemia cần phải điều trị cả đời và mỗi năm có
thêm khoảng 8.000 trẻ em sinh ra bị bệnh thalassemia, trong đó có khoảng
2.000 trẻ bị bệnh mức độ nặng và khoảng 800 trẻ không thể ra đời do phù thai
[2]. Bệnh gây ra những ảnh hưởng sâu sắc tới sự tăng trưởng, phát triển thể
chất và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, đồng thời cũng tạo ra những
gánh nặng về kinh tế và y tế cho gia đình bệnh nhân và cộng đồng.
Từ những năm 1970 tới nay, truyền máu định kỳ là biện pháp điều trị cơ
bản cho bệnh thalassemia thể nặng, giúp kiểm soát thiếu máu và các biến
chứng của nó, nhưng đồng thời cũng dẫn tới tích luỹ tăng dần sắt trong các
mô cơ quan (tim, gan, các tuyến nội tiết ) [3]. Cơ thể không có cơ chế thải
một lượng sắt dư thừa quá mức, do đó điều trị thải sắt là cần thiết và là biện
pháp quan trọng thứ hai bên cạnh điều trị truyền máu trong điều trị bệnh nhân
thalassemia [3]. Nếu tình trạng nhiễm sắt không được điều trị thích hợp sẽ
gây ra nguy cơ biến chứng nặng nề về tim mạch, nội tiết, viêm gan , và cuối
cùng bệnh nhân sẽ tử vong do các biến chứng của nhiễm sắt [3].2
Trên thế giới, sự ra đời của thuốc thải sắt đường uống deferipron từ
những năm 1980 đã mang lại thêm lựa chọn trong điều trị thải sắt cho bệnh
nhân thalassemia do chi phí thấp và dễ dàng sử dụng hơn so với thuốc thải sắt
đường tiêm truyền desferrioxamin [3]. Đồng thời, kỹ thuật chụp cộng hưởng
từ T2* giúp đo lượng sắt trong các mô cơ quan được Anderson và cộng sự
(2001), St Pierre và cộng sự (2005) phát triển đã giúp cho việc đo nồng độ sắt
trong tim và gan được tiến hành một cách chính xác và thường quy hàng năm
[4],[5], góp phần cải thiện đáng kể việc theo dõi hiệu quả điều trị thải sắt cũng
như chất lượng cuộc sống của bệnh nhân thalassemia. Tại Việt Nam, bước
đầu đã có một số nghiên cứu đánh giá tình trạng nhiễm sắt và điều trị thải sắt
của bệnh nhân thalassemia như nghiên cứu Bùi Ngọc Lan và cộng sự (1998),
Nguyễn Thị Mai Lan (2011), [6],[7], tuy nhiên việc đánh giá chỉ thông qua
chỉ số ferritin huyết thanh, cho tới nay chưa có nghiên cứu nào ứng dụng chụp
cộng hưởng từ đo lượng sắt trong gan và tim để đánh giá tình trạng nhiễm sắt
và theo dõi hiệu quả điều trị thải sắt bằng deferipron trên bệnh nhi
thalassemia. Nhằm mục đích đánh giá một cách chính xác nhất tình trạng
nhiễm sắt tại các mô cơ quan (gan, tim) cũng như hiệu quả và tính an toàn của
điều trị thải sắt bằng thuốc thải sắt đường uống deferipron trên các bệnh nhi
thalassemia, chúng tôi tiến hành đề tài nghiên cứu:
“Nghiên cứu tình trạng nhiễm sắt và kết quả điều trị thải sắt của
bệnh nhân thalassemia”.
Với mục tiêu:
1. Đánh giá tình trạng nhiễm sắt của bệnh nhân thalassemia tại bệnh viện
Nhi trung ương từ 2014 - 2016.
2. Nhận xét kết quả điều trị thải sắt bằng deferipron của bệnh nhân
thalassemia có nhiễm sắt tại bệnh viện Nhi trung ương từ 2014 - 2016.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Luận án Nghiên cứu tình trạng nhiễm sắt và kết quả điều trị thải sắt của bệnh nhân Thalassemia
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI PHẠM THỊ THUẬN NGHIÊN CỨU TÌNH TRẠNG NHIỄM SẮT VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ THẢI SẮT CỦA BỆNH NHÂN THALASSEMIA Chuyên ngành : Nhi khoa Mã số : 62720135 LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Bùi Văn Viên HÀ NỘI - 2022 i LỜI CAM ĐOAN Tôi là Phạm Thị Thuận, nghiên cứu sinh khóa 32 - Trường Đại học Y Hà Nội, chuyên ngành Nhi khoa, tôi xin cam đoan: 1. Đây là luận án do tôi trực tiếp thực hiện dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Bùi Văn Viên - Giảng viên Bộ môn Nhi, Trường Đại học Y Hà Nội. 2. Công trình này không trùng lặp với bất kỳ nghiên cứu nào khác đã được công bố tại Việt Nam. 3. Các số liệu và thông tin trong nghiên cứu là chính xác, trung thực và khách quan, đã được xác nhận và chấp thuận của cơ sở nơi nghiên cứu. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về những cam kết này. Hà Nội, ngày 08 tháng 01 năm 2022 Tác giả Phạm Thị Thuận ii LỜI CẢM ƠN Hoàn thành luận án này, cho phép tôi bày tỏ lòng biết ơn và cảm ơn chân thành tới : - Ban Giám hiệu, Phòng Quản lý Đào tạo Sau đại học, Bộ môn Nhi - Trường Đại học Y Hà Nội đã tạo điều kiện, giúp đỡ tôi hoàn thành luận án Tiến sĩ. - Ban Lãnh đạo Bệnh viện TWQĐ 108, Khoa Nhi - Bệnh viện TWQĐ 108, Khoa Huyết học Lâm sàng - Bệnh viện Nhi trung ương, Khoa Chẩn đoán hình ảnh - Bệnh viện Bạch Mai đã ủng hộ và tạo mọi điều kiện cho tôi trong quá trình công tác và thực hiện đề tài nghiên cứu. Với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn của mình tới: - PGS.TS. Bùi Văn Viên - Nguyên giảng viên chính Bộ môn Nhi, người Thầy đã tận tình hướng dẫn, truyền đạt cho tôi những kiến thức, phương pháp nghiên cứu khoa học vô cùng quý giá; động viên và tạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong suốt quá trình thực hiện luận án. - GS.TS. Nguyễn Công Khanh - Nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Nhi, người Thầy dành nhiều tâm sức đào tạo, hướng dẫn và động viên giúp đỡ để tôi có được những kiến thức giá trị, những ý kiến rất quý báu trong suốt thời gian học tập và thực hiện nghiên cứu này. - Tập thể cán bộ khoa Huyết học Lâm sàng - Bệnh viện Nhi trung ương, tập thể cán bộ khoa Nhi - Bệnh viện TWQĐ 108 đã dành cho tôi những tình cảm quý mến, sự động viên kịp thời, cũng như sự hỗ trợ, chia sẻ trong công việc và trong quá trình học tập. Tôi xin chân thành cảm ơn các bệnh nhân thalassemia và người nhà bệnh nhân đã luôn tin tưởng và ủng hộ, hợp tác với tôi trong suốt quá trình tôi làm iii việc và nghiên cứu tại khoa Huyết học Lâm sàng - Bệnh viện Nhi trung ương để tôi hoàn thành luận án này. Tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Cha Mẹ, Chồng, các Con và những người thân trong gia đình đã thường xuyên động viên, khích lệ, tạo cho tôi nguồn động lực, giúp tôi chuyên tâm học tập, nghiên cứu và không ngừng phấn đấu. Xin cảm ơn bạn bè đã chia sẻ, giúp đỡ tôi mọi mặt trong quá trình học tập và hoàn thành luận án tốt nghiệp này. Hà Nội, ngày 08 tháng 01 năm 2022 Phạm Thị Thuận iv DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT α Alpha α - thal ANC BCĐNTT Alpha thalassemia Mất bạch cầu hạt trung tính - Agranulocytosis Bạch cầu đa nhân trung tính β Beta β – thal Beta thalassemia δ Delta β - thal Delta beta thalassemia ε Epsilon γ Gamma ζ ALT ADR BCĐNTT Zeta Alanine Aminotransferase Tác dụng phụ không mong muốn - Adverse Drug Reactions Bạch cầu đa nhân trung tính Hb DFO DFP DFX Hemoglobin Desferrioxamin Deferipron Deferasirox KHC Khối hồng cầu LIC Nồng độ sắt gan - Liver iron concentration LVEF Phân suất tống máu thất trái - Left ventricular ejection fraction MRI Chụp cộng hưởng từ - Magnetic resonance imaging NTBI Sắt không gắn transferrin - Non transferrin bound iron NTDT ROI Bệnh nhân thalassemia không phụ thuộc truyền máu - Non transfusion dependent thalassemia Vùng quan tâm - Region of interest SF Ferritin huyết thanh - Serum ferritin TBI Sắt gắn transferrin - Transferrin bound iron TDT TE Bệnh nhân thalassemia phụ thuộc truyền máu - Transfusion dependent thalassemia Thời gian phản hồi một mô - Time of Echo event Tf Transferrin v MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................ ii DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................. iv MỤC LỤC ..................................................................................................... v DANH MỤC BẢNG ................................................................................... viii DANH MỤC BIỂU ĐỒ ................................................................................. x DANH MỤC HÌNH ...................................................................................... xi ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ......................................................... 3 1.1. Bệnh thalassemia ................................................................................. 3 1.1.1. Dịch tễ học ................................................................................... 3 1.1.2. Sinh bệnh học ............................................................................... 4 1.1.3. Chẩn đoán và phân loại thể bệnh thalassemia ............................... 6 1.1.4. Điều trị bệnh thalassemia .............................................................. 7 1.2. Nhiễm sắt ở bệnh nhân thalassemia và các phương pháp đánh giá nhiễm sắt .................................................................................................... 9 1.2.1. Điều hòa chuyển hóa sắt trong cơ thể............................................ 9 1.2.2. Nguyên nhân gây nhiễm sắt ở bệnh nhân thalassemia ................. 11 1.2.3. Độc tính từ nhiễm sắt .................................................................. 13 1.2.4. Các biện pháp đánh giá tình trạng nhiễm sắt ............................... 17 1.3. Điều trị thải sắt .................................................................................. 24 1.3.1. Liệu pháp điều trị thải sắt ............................................................ 24 1.3.2. Thực hành kê đơn của các thuốc thải sắt ..................................... 26 1.3.3. Thuốc thải sắt đường uống deferipron......................................... 27 1.4. Các nghiên cứu về đánh giá nhiễm sắt và điều trị thải sắt ở bệnh nhân thalassemia ............................................................................................... 32 1.4.1. Các nghiên cứu đánh giá tình trạng nhiễm sắt ở bệnh nhân thalassemia ........................................................................................... 32 1.4.2. Các nghiên cứu đánh giá hiệu quả điều trị thải sắt ở bệnh nhân thalassemia ........................................................................................... 34 vi CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............. 36 2.1. Đối tượng nghiên cứu ........................................................................ 36 2.1.1. Đối tượng nghiên cứu mục tiêu 1 - đánh giá tình trạng nhiễm sắt 36 2.1.2. Đối tượng nghiên cứu mục tiêu 2 - nhận xét quả điều trị thải sắt bằng deferipron .................................................................................... 36 2.2. Phương pháp nghiên cứu ................................................................... 37 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu .................................................................... 37 2.2.2. Cỡ mẫu và cách chọn mẫu .......................................................... 37 2.2.3. Các chỉ số nghiên cứu ................................................................. 38 2.2.4. Các bước tiến hành ..................................................................... 41 2.3. Các tiêu chuẩn đánh giá, phân loại và phương pháp........................... 43 2.3.1. Các tiêu chuẩn đánh giá, phân loại .............................................. 43 2.3.2. Các phương pháp và kỹ thuật xét nghiệm ................................... 48 2.4. Phương pháp tính toán số liệu ............................................................ 51 2.5. Đạo đức trong nghiên cứu.................................................................. 51 CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..................................................... 53 3.1. Đặc điểm chung của bệnh nhân thalassemia trong nghiên cứu ........... 53 3.2. Đánh giá tình trạng nhiễm sắt của bệnh nhân thalassemia trong nghiên cứu . 54 3.2.1. Một số biểu hiện lâm sàng của bệnh nhân trong nghiên cứu ....... 54 3.2.2. Đánh giá mức độ nhiễm sắt của bệnh nhân thalassemia trong nghiên cứu ........................................................................................... 55 3.2.3. Biểu hiện tổn thương tim của bệnh nhân thalassemia trong nghiên cứu... 57 3.2.4. Đánh giá mức độ nhiễm sắt theo thể bệnh của bệnh nhân thalassemia trong nghiên cứu qua chỉ số ferritin huyết thanh, LIC và T2* tim ............ 58 3.2.5. Mối tương quan giữa các chỉ số ferritin huyết thanh, LIC, T2* tim và LVEF ............................................................................................... 58 3.2.6. Mối liên quan giữa các chỉ số đánh giá mức độ nhiễm sắt - ferritin huyết thanh, LIC và T2* tim ................................................................. 62 3.3. Đánh giá kết quả điều trị thải sắt bằng deferipron .............................. 63 3.3.1. Đặc điểm chung bệnh nhi được điều trị thải sắt bằng deferipron . 63 3.3.2. Tải lượng sắt từ truyền máu của bệnh nhân được điều trị thải sắt 65 3.3.3. Đánh giá hiệu quả của deferipron trên ferritin huyết thanh ......... 66 vii 3.3.4. Đánh giá hiệu quả của deferipron với nhiễm sắt ở gan ................ 68 3.3.5. Đánh giá hiệu quả của deferipron với nhiễm sắt ở tim ................ 70 3.3.6. Đặc điểm của nhóm đáp ứng và không đáp ứng với điều trị thải sắt bằng deferipron .................................................................................... 73 3.3.7. Các tác dụng phụ bất lợi của deferipron ở bệnh nhân nghiên cứu 78 CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN ........................................................................... 80 4.1. Đặc điểm chung của bệnh nhân trong nghiên cứu .............................. 80 4.2. Đánh giá tình trạng nhiễm sắt của bệnh nhân trong nghiên cứu ......... 82 4.2.1. Một số biểu hiện lâm sàng của bệnh nhân trong nghiên cứu ....... 82 4.2.2. Đánh giá mức độ nhiễm sắt của bệnh nhân thalassemia .............. 84 4.2.3. Biểu hiện tổn thương tim của bệnh nhân thalassemia trong nghiên cứu . 90 4.2.4. Đánh giá mức độ nhiễm sắt theo thể bệnh của bệnh nhân thalassemi ... assemia. Iranian Red Crescent Medical Journal, 17 (4), 112. Azarkeivan A, Hashemieh M, Akhlaghpoor S, et al (2013). Relation between serum ferritin and liver and heart MRI T2* in beta thalassaemia major patients. East Mediterr Health J, 19 (8), 727-732. 113. Kolnagou A, Kontoghiorghes GJ (2018). Chelation protocols for the elimination and prevention of iron overload in thalassaemia. Front Biosci (Landmark Ed), 23:1082-1098. 114. Pepe A, Meloni A, Pistoia L, et al (2018). MRI multicentre prospective survey in thalassaemia major patients treated with deferasirox versus deferiprone and desferrioxamine. Br J Haematol, 183 (5), 783-795. 115. Kontoghiorghes G J, Kontoghiorghe C N (2020). Iron and Chelation in Biochemistry and Medicine: New Approaches to Controlling Iron Metabolism and Treating Related Diseases. Cells, 9 (6), 1456. 116. Li J, Lin Y, Li X, et al (2019). Economic Evaluation of Chelation Regimens for beta-Thalassemia Major: a Systematic Review. Mediterr J Hematol Infect Dis, 11 (1), e2019036. 117. Silva B, Faustino P (2015). An overview of molecular basis of iron metabolism regulation and the associated pathologies. Biochimica et Biophysica Acta, 1852(7), 1347-59. 118. Angelucci E, Brittenham GM, McLaren CE, et al (2000). Hepatic iron concentration and total body iron stores in thalassemia major. N Engl J Med, 343 (5),327-331. 119. Maggio A, Kattamis A, Felisi M, et al (2020). Evaluation of the efficacy and safety of deferiprone compared with deferasirox in paediatric patients with transfusion-dependent haemoglobinopathies (DEEP-2): a multicentre, randomised, open-label, non-inferiority, phase 3 trial. The Lancet Haematology, 7 (6), e469-e478. 120. Puliyel M, Sposto R, Berdoukas V.A, (2014). Ferritin trends do not predict changes in total body iron in patients with transfusional iron overload. American Journal of Hematology, Vol. 89, No. 4, April 2014 page 391 – 394. 121. Pietrangelo A, Grandi R, Tripodi A, et al (1990). Lipid composition and fluidity of liver mitochondria, microsomes and plasma membrane of rats with chronic dietary iron overload. Biochem Pharmacol, 39:123–128. 122. Pietrangelo A, Gualdi R, Casalgrandi G, et al (1995). Molecular and cellular aspects of iron-induced hepatic cirrhosis in rodents. J Clin Invest, 95:1824–1831. 123. Aydinok Y, Ulger Z, Nart D, et al (2007). A randomized, controlled 1-year study of daily deferiprone plus twice weekly desferrioxamine compared with daily deferiprone monotherapy in patients with thalassaemia major. Haematologica, 2(12):1599-606. 124. El-Beshlawy A, Manz C, Naja M, et al (2008). Iron chelation in thalassaemia: combined or monotherapy: The Egyptian experience. Annals of Hematology, 87(7):545-50. 125.Maggio A, Vitrano A, Capra M, et al (2009). Long-term sequential deferipronedeferoxamine versus deferiprone alone for thalassaemia major patients: a randomized clinical trial. British Journal of Haematology, 145(2):245–54. 126. Anderson LJ, Wonke B, Prescott E, et al (2002). Comparison of effects of oral deferiprone and subcutaneous desferrioxamine on myocardial iron concentrations and ventricular function in beta-thalassaemia. Lancet, 360(9332):516–520. 127. Piga A, Gaglioti C, Fogliacco E, Tricta F (2003). Comparative effects of deferiprone and deferoxamine on survival and cardiac disease in patients with thalassemia major: a retrospective analysis. Haematologica, 88(5):489–496. 128. Berdoukas V, Chouliaras G, Moraitis P, et al (2009). The efficacy of iron chelator regimes in reducing cardiac and hepatic iron in patients with thalassaemia major: a clinical observational study. J Cardiov Magn Reson, 11:20. 129. Hider R C, Hoffbrand A V (2018). The Role of Deferiprone in Iron Chelation. N Engl J Med, 379 (22), 2140-2150. 130. Sohn YS, Breuer W, Munnich A, et al (2008). Redistribution of accumulated cell iron: a modality of chelation with therapeutic implications. Blood, 111(3):1690–1699. 131. Gao X, Qian M, Campian JL, et al (2010). Mitochondrial dysfunction may explain the cardiomyopathy of chronic iron overload. Free Radic Biol Med, 49(3):401–407. 132.Chan S, Lian Q, Chen M P, et al (2018). Deferiprone inhibits iron overload-induced tissue factor bearing endothelial microparticle generation by inhibition oxidative stress induced mitochondrial injury, and apoptosis. Toxicol Appl Pharmacol, 338 148-158. 133.Maggio, A., Vitrano, A., Lucania, G., et al (2012). Long‐term use of deferiprone significantly enhances left‐ventricular ejection function in thalassemia major patients. American Journal of Hematolology, 87, 732– 733. 134.Kuo K.H. & Mrkobrada M (2014). A systematic review and meta‐ analysis of deferiprone monotherapy and in combination with deferoxamine for reduction of iron overload in chronically transfused patients with β‐thalassemia. Hemoglobin, 38, 409–421. 135.Pennell D. J, Carpenter J. P, Roughton M, et al (2011). On improvement in ejection fraction with iron chelation in thalassemia major and the risk of future heart failure. Journal of cardiovascular magnetic resonance : official journal of the Society for Cardiovascular Magnetic Resonance, 13(1), 45. 136.Pepe A, Meloni A, Rossi G, et al (2013). Cardiac and hepatic iron and ejection fraction in thalassemia major: multicentre prospective comparison of combined deferiprone and deferoxamine therapy against deferiprone or deferoxamine monotherapy. J Cardiovasc Magn Reson, 15 (1), 1. 137.Noetzli L.J, Carson S.M, Nord A.S, et al (2008). Longitudinal analysis of heart and liver iron in thalassemia major. Blood, 112, 2973–2978. 138. Wood J C, Origa R, Agus A, et al (2008). Onset of cardiac iron loading in pediatric patients with thalassemia major. Haematologica, 93 (6), 917-920. 139. Taher A T, Saliba A N (2017). Iron overload in thalassemia: different organs at different rates. Hematology Am Soc Hematol Educ Program, 2017 (1), 265-271. 140. Bellanti F, Del Vecchio GC, Putti MC, et al (2017). Population pharmacokinetics and dosing recommendations for the use of deferiprone in children younger than 6 years. Br J Clin Pharmacol, 83(3):593-602. 141. Botzenhardt S, Felisi M, Bonifazi D, et al (2018). Long-term safety of deferiprone treatment in children from the Mediterranean region with beta-thalassemia major: the DEEP-3 multi-center observational safety study. Haematologica, 103 (1), e1-e4. 142. Ceci A, Baiardi P, Felisi M, et al (2002). The safety and effectiveness of deferiprone in a large-scale, 3-year study in Italian patients. Br J Haematol. 118(1):330–336. 143. Botzenhardt S, Li N, Chan E W, et al (2017). Safety profiles of iron chelators in young patients with haemoglobinopathies. European Journal of Haematology, 98 (3), 198-217. 144. Jamuar S S, Lai A H (2012). Safety and efficacy of iron chelation therapy with deferiprone in patients with transfusion-dependent thalassemia. Ther Adv Hematol, 3 (5), 299-307. 145. Elalfy M S, Adly A (2018). Safety and efficacy of early start of iron chelation therapy with deferiprone in young children newly diagnosed with transfusion-dependent thalassemia: A randomized controlled trial. Am J Hematol, 93(2):262-268. 146. Tricta F, Uetrecht J, Galanello R, et al (2016). Deferiprone-induced agranulocytosis: 20 years of clinical observations. Am J Hematol. Oct, 91(10):1026–1031. 147. Cohen A.R, Galanello R, Piga A, et al (2003). Safety and effectiveness of long - term therapy with the oral iron chelator deferiprone. Blood, 102, 1583-1587. PHỤ LỤC 1: PHIẾU THU THẬP SỐ LIỆU BỆNH NHÂN THALASSEMIA Ngày lập phiếu: ......../....../..... Mã bệnh án: Ngày vào viện: ...... /....../...... THÔNG TIN CHUNG * Họ và tên: * Giới tính: Nam [ ], Nữ [ ] * Ngày tháng năm sinh: Tuổi: 0- 12 tháng [ ]; 2-5t [ ], 5-10t [ ], 11- 15t [ ]; >15t [ ] * Dân tộc: Kinh [ ]; Ít người [ ]; Dân tộc nào: * Địa chỉ: * Điện thoại liên lạc: * Họ và tên bố: Tuổi: Nghề nghiệp: Dân tộc: * Họ và tên mẹ: Tuổi: Nghề nghiệp: Dân tộc: * Số anh, chị, em ruột: Con thứ mấy [ ], số bị bệnh [ ] * Chẩn đoán: LÂM SÀNG * Lý do vào viện: * Chiều cao: cm So với chuẩn: Bình thường [ ]; Giảm -1SD [ ]; Giảm -2SD [ ] * Cân nặng: kg So với chuẩn: Bình thường [ ]; Giảm -1SD [ ]; Giảm -2SD [ ] * Tuổi phát hiện biểu hiện bệnh: , < 1t [ ], 1-5t [ ]; 6- 10t [ ], 11-15t [ ] * Biểu hiện bệnh đầu tiên: * Thiếu máu trên lâm sàng (da xanh, nmạc nhợt): Có [ ]; Không rõ [ ] * Tuổi bắt đầu phải truyền máu: ; Không phải truyền máu [ ] Trước 1t [ ]; 1-3t [ ]; 4-5t [ ]; >5t [ ] * Số lần truyền máu/ năm: 1-2 lần [ ]; 3-5 lần [ ]; >5 lần [ ] * Tuổi bắt đầu điều trị thải sắt: * Loại thuốc thải sắt: CÁC TRIỆU CHỨNG LIÊN QUAN TÌNH TRẠNG NHIỄM SẮT VÀ THIẾU MÁU * Tim mạch: +Nhịp tim đều: Có [ ]; Không [ ] +Tiếng thổi bất thường: Có [ ]; Không [ ] * Lách to: Có [ ] , ...........cm ; Không rõ [ ], Cắt lách [ ] 1-2cm [ ]; 3-4cm [ ]; 4-10cm [ ], >10cm [ ] * Gan to: Có [ ]; Không rõ [ ], ..........cm * Biến dạng xương: Có [ ]; Không rõ [ ] Bộ mặt Thalassemia: Rõ [ ]; Vừa phải [ ]; Không [ ] * Da, niêm mạc: - Da xạm: Rõ [ ]; Không rõ [ ] - Niêm mạc lợi: Xám xỉn [ ]; Hồng [ ]; Nhợt nhạt [ ] - Xuất huyết da: Có [ ]; Không [ ] CÁC TRIỆU CHỨNG LIÊN QUAN ĐẾN ĐIỀU TRỊ THẢI SẮT *Triệu chứng khớp: , Có [ ]; Không rõ [ ] *Triệu chứng tiêu hoá: , Có [ ]; Không [ ] *Thay đổi màu sắc nước tiểu: Có [ ]; Không [ ] CẬN LÂM SÀNG * Thành phần Hb: HbA1 HbA2 HbF HbE HbH Tỷ lệ % *Xét nghiệm Đột biến gen (nếu có): * Công thức máu Thời điểm RBC Hb Hct WBC Neu Plt * Sinh hóa, miễn dịch: Thời điểm Ferritin ALT HBsAg Anti HCV *Siêu âm tim, điện tim Thời điểm LVEF Rối loạn nhịp tim - ECG *MRI T2*: Thời điểm LIC T2* tim * Điều trị: Thời điểm Tên thuốc Liều Số lượng * Lượng máu truyền: Thời điểm Lượng truyền – ml KHC PHỤ LỤC 2 Một số hình ảnh kết quả chụp cộng hưởng từ gan tim của bệnh nhân thalassemia TE 1.3 TE 3.4 TE 5.7 Minh họa hình ảnh quá tải sắt ở gan nặng (LIC = 20,1mg/g gan khô) (Hình ảnh MRI T2* gan bệnh nhân Bùi Quốc K mã BN 05888036) TE 1.3 TE 3.4 TE 5.7 Minh họa hình ảnh quá tải sắt ở gan trung bình (LIC = 12,6 mg/g gan khô) (Hình ảnh MRI T2* gan của bệnh nhân Nguyễn Vũ Ngọc A mã BN 08026554) TE 1.3 TE 3.4 TE 5.7 Minh họa hình ảnh quá tải sắt ở gan mức độ nhẹ (LIC = 5,9 mg/g gan khô) (Hình ảnh MRI T2* gan của bệnh nhân Nguyễn Thị Như Q mã BN 14210002) TE 10.4 TE 13.8 TE 17.3 Minh họa hình ảnh quá tải sắt ở tim mức độ nặng (T2* tim = 5,6ms) (Hình ảnh MRI T2* tim của bệnh nhân Hoàng Văn Đ mã BN 07239512) TE 10.4 TE 13.8 TE 17.3 Minh họa hình ảnh quá tải sắt ở tim mức độ nhẹ (T2* tim = 17,9ms) (Hình ảnh MRI T2* tim của bệnh nhân Hoàng Khánh L mã BN 10237552)
File đính kèm:
- luan_an_nghien_cuu_tinh_trang_nhiem_sat_va_ket_qua_dieu_tri.pdf
- 4. Trích yếu luận án - Phạm Thị Thuận.pdf
- Thông tin tóm tắt những kết luận mới của luận án tiếng Anh.pdf
- Thông tin tóm tắt những kết luận mới của luận án tiếng Việt.pdf
- Tóm tắt luận án tiếng Anh.pdf
- Tóm tắt luận án tiếng Việt.pdf