Tiểu luận Một tình huống thực tế về giải quyết tranh chấp nhà, đất trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu

 1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO 
TRƯỜNG  
TIỂU LUẬN 
Một tình huống thực tế về giải quyết tranh chấp nhà, đất 
trên địa bàn tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu 
 2
A. ĐẶT VẤN ĐỀ 
 Theo quan điểm của Nhà nước ta thì đất đai là tài nguyên vô cùng quí 
giá, là tư liệu sản xuất đặc biệt, là thành phần quan trọng hàng đầu của môi 
trường sống, là địa bàn phân bố dân cư, xây dựng các cơ sở kinh tế văn hóa xã 
hội và an ninh quốc phòng. 
 Đất đai gắn liền với chủ quyền, lãnh thổ của mỗi quốc gia, của mỗi địa 
phương; gắn liền với cuộc sống của mỗi gia đình, mỗi con người... 
 Trải qua bao thế hệ, nhân dân ta đã tốn bao công sức, xương máu mới 
tạo lập, bảo vệ được vốn đất đai như ngày nay. Pháp luật nước ta luôn đặt việc 
điều chỉnh các vấn đề đất đai lên hàng đầu. Nhà nước không ngừng hoàn thiện 
pháp luật về đất đai để phù hợp với sự phát triển kinh tế xã hội, với mục tiêu xây 
dựng đất nước. 
 Trên cơ sở Hiến pháp năm 1980 và Hiến pháp năm 1992, Nhà nước ta 
đã ban hành Luật Đất đai năm 1987, Luật Đất đai năm 1993, Luật sửa đổi bổ 
sung một số điều của Luật Đất đai năm 1998, năm 2001 và ban hành Luật Đất 
đai năm 2003 cùng nhiều văn bản pháp qui dưới luật như: Nghị quyết, Nghị 
định, Quyết định, Chỉ thị, Thông tư hướng dẫn... qui định về quản lý đất đai, 
quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất. Quán triệt tinh thần đó, Luật Đất đai 
năm 2003 đã kế thừa, phát triển các quy định của Luật Đất đai năm 1993, đánh 
dấu một bước tiến quan trọng trọng việc xây dựng, hoàn thiện thể chế pháp luật 
 3
về đất đai, thông qua việc quy định cụ thể, rõ ràng quyền hạn và trách nhiệm của 
Nhà nước- đại diện chủ sở hữu toàn dân về đất đai và thống nhất quản lý về đất 
đai, chế độ quản lý và sử dụng đất đai, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất. 
 Công tác trong lĩnh vực quản lý nhà, đất nên tôi đã trực tiếp tham gia 
vào việc giải quyết các khiếu nại, tranh chấp về nhà, đất trên địa bàn tỉnh. Nhằm 
góp phần phổ biến chính sách, pháp luật về đất đai; để việc tổ chức thực hiện 
pháp luật trong cuộc sống được thống nhất, có hệ thống, đảm bảo tính khoa học, 
trong phạm vi đề tài này, xin được đặt ra một tình huống cụ thể về tranh chấp 
nhà, đất trong nội bộ nhân dân để cùng nghiên cứu và tham khảo. 
 Với thời lượng và kiến thức có hạn, rất mong nhận được sự đóng góp 
của quí thầy cô để đề tài được hoàn chỉnh, góp phần vào việc nghiên cứu và điều 
chỉnh chính sách đất đai của nhà nước ta. 
B. PHẦN NỘI DUNG 
I. Tình huống thực tế: 
Khu đất có diện tích 1.200m2 tọa lạc tại đường Chi Lăng, phường Phước 
Hiệp, thị xã Bà Rịa, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu có nguồn gốc của gia tộc ông 
Nguyễn Văn Hai. Năm 1974, cha của ông Hai đã cho bà Nguyễn Thị Tám, ông 
Văn Năm và bà Nguyễn Thị Thu thuê mướn và xây cất nhà ở. Hiện bà Nguyễn 
Thị Tám đang quản lý và sử dụng với diện tích 120m2, trong đó bà đã cho con 
trai là Lê Văn Một 52m2; ông Văn Năm đang quản lý và sử dụng diện tích 
200m2, trên phần đất này có một ngôi nhà tạm do cha của ông Hai xây cất; bà 
Nguyễn Thị Thu đang quản lý diện tích 480m2 nhưng chỉ sử dụng có 320m2, còn 
160m2 vẫn để trống. 
 Trước giải phóng, bà Nguyễn Thị Tám, ông Văn Năm và bà Nguyễn 
Thị Thu hằng năm có trả tiền thuê đất cho cha ông Nguyễn Văn Hai. Nhưng từ 
năm 1975 đến năm 1992, cả 03 người không trả tiền thuê đất nữa mà chỉ đưa tiền 
cúng kiến ông bà. Từ khi giá đất tại thị xã Bà Rịa tăng cao, ông Nguyễn Văn Hai 
đã đại diện gia tộc khiếu nại đòi bà Nguyễn Thị Tám, ông Văn Năm và bà 
Nguyễn Thị Thu bồi hoàn giá trị quyền sử dụng đất cho gia tộc ông tại UBND thị 
xã Bà Rịa. Do mảnh đất trên chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên 
thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND thị xã Bà Rịa. 
 4
 Để giải quyết vấn đề này, ngày 26/02/1996, UBND thị xã Bà Rịa ban 
hành quyết định giải quyết số 11/QĐ-UBTX với nội dung: Bảo đảm quyền lưu 
cư cho các hộ bà Nguyễn Thị Tám, ông Văn Năm và bà Nguyễn Thị Thu và 
buộc các hộ này phải đền bù cho gia tộc ông Nguyễn Văn Hai theo đơn giá tại 
quyết định số 31/QĐ-UBT ngày 17/01/1995 của UBND tỉnh Bà Rịa -Vũng Tàu. 
Đồng thời buộc bà Nguyễn Thị Thu phải giao trả lại phần đất trống 160m2 chưa 
sử dụng cho gia tộc ông Nguyễn Văn Hai; ông Nguyễn Văn Năm có trách nhiệm 
bồi hoàn giá trị căn nhà đã có sẵn khi được thuê đất. Tuy nhiên, quyết định trên 
chưa được thi hành do hai bên tiếp tục khiếu nại. 
 Ngày 23/4/1997, UBND thị xã Bà Rịa lại tiếp tục ban hành quyết định 
số 40/ QĐ-UBTX để cưỡng chế việc thi hành quyết định số 11/ QĐ- UBTX ngày 
26/ 02/ 1996. Do có đơn khiếu nại, ngày 28/ 6/ 1997, UBND thị xã Bà Rịa có 
công văn số 140/ CV-UBTX về việc tạm ngưng thi hành quyết định cưỡng chế 
để thẩm tra, xem xét lại vụ việc. 
 Ngày 30/ 12/ 1997, UBND thị xã Bà Rịa ban hành quyết định giải 
quyết số 95/ QĐ-UBTX điều chỉnh một phần nội dung quyết định số 11/ QĐ-
UBTX giảm giá đền bù 30% cho các hộ bà Nguyễn Thị Tám, ông Văn Năm và 
bà Nguyễn Thị Thu nhưng cả 03 hộ đều không đồng ý với cách giải quyết của 
UBND thị xã Bà Rịa. 
 Ngày 18/ 02/ 1998, bà Nguyễn Thị Tám, ông Văn Năm và bà Nguyễn 
Thị Thu cùng đứng đơn khởi kiện hành chính tại Tòa án nhân dân thị xã Bà Rịa 
đối với 02 quyết định số 11/ QĐ-UBTX và quyết định số 95/ QĐ-UBTX của Uỷ 
ban nhân dân thị xã Bà Rịa. 
 Đại diện những người khởi kiện cho rằng không nhận được quyết định 
số 11/ QĐ-UBTX của Uỷ ban nhân dân thị xã Bà Rịa. Họ yêu cầu được lưu cư 
và không phải đền bù cho gia tộc ông Nguyễn Văn Hai vì hàng năm họ đã nộp 
thuế sử dụng đất cho Nhà nước. Mặt khác, họ đã quản lý và sử dụng diện tích đất 
nêu trên ổn định, lâu dài. 
 Đại diện gia tộc, ông Nguyễn Văn Hai khẳng định việc giải quyết của 
UBND thị xã Bà Rịa là đúng đắn và yêu cầu giữ nguyên quyết định. Đề nghị 03 
hộ phải bồi hoàn giá trị căn nhà và giá trị quyền sử dụng đất, thực hiện quyết 
định của UBND thị xã Bà Rịa. 
 Ông Lê Văn Một là con của bà Nguyễn Thị Tám yêu cầu được tiếp tục 
quản lý và sử dụng 52m2 đất và đồng ý đền bù cho gia tộc ông Nguyễn Văn Hai. 
 5
 Tại quyết định hành chính sơ thẩm số 05/ QĐ-TAND về lô đất tọa lạc 
tại đường Chi Lăng, phường Phước Hiệp, thị xã Bà Rịa nêu cụ thể: 
 - Bà Nguyễn Thị Tám quản lý sử dụng 120m2 và phải bồi thường giá 
trị quyền sử dụng đất cho gia tộc ông Nguyễn Văn Hai 20.000.000đ. 
 - Ông Văn Năm quản lý sử dụng 200m2 và phải bồi thường giá trị 
quyền sử dụng đất cho gia tộc ông Nguyễn Văn Hai 35.000.000đ, giá trị căn nhà 
là 5.000.000đ. Tổng cộng là 40.000.000đồng. 
 - Bà Nguyễn Thị Thu quản lý và sử dụng 480m2 và phải bồi thường 
giá trị quyền sử dụng đất cho gia tộc ông Nguyễn Văn Hai 55.000.000đ. 
Bà Nguyễn Thị Tám, ông Văn Năm và bà Nguyễn Thị Thu phải nộp 
50.000đ án phí hành chính sơ thẩm. 
Bên khởi kiện đã không đồng ý với quyết định của Tòa án. Ngày 25/ 8/ 
1998, bà Nguyễn Thị Tám, ông Văn Năm và bà Nguyễn Thị Thu nộp đơn kháng 
cáo xin xét xử theo thủ tục phúc thẩm. 
II. Nguyên nhân và hậu quả của vụ việc: 
1. Nguyên nhân: 
Kể từ sau khi Luật Đất đai năm 1993 có hiệu lực, thì quyền sử dụng đất 
của công dân được pháp luật bảo hộ. Do đó đất đai trở thành tài sản có giá trị 
thiết thực đối với đời sống người dân. Cùng với tác động của thị trường về nhà 
cửa, đất đai thì đất đai càng chứng tỏ giá trị của nó trên thị trường bất động sản. 
Cũng từ đây, việc khiếu nại tranh chấp đất đai ngày càng gia tăng, kéo dài và trở 
thành cơn sốt như: đòi lại nhà, đất cũ, nhà đất do Nhà nước quản lý, đất gia tộc, 
đất dòng họ, đất thừa kế... đã trở thành một vấn đề tranh chấp, khiếu nại về đất 
đai hết sức đa dạng và phức tạp, rất khó khăn cho cán bộ thụ lý. Các tranh chấp 
này thường không đủ chứng cứ khẳng định tính pháp lý của đất tranh chấp hoặc 
có nhiều chứng cứ pháp lý về đất tranh chấp mà pháp luật tại thời điểm giải 
quyết tranh chấp không quy định cụ thể, dẫn đến việc vận dụng giải quyết không 
thống nhất, không đúng tinh thần ổn định tình hình quản lý và sử dụng đất đai 
của Đảng và Nhà nước(Theo qui định tại điều 83, Luật Ban hành văn bản quy 
phạm pháp luật năm 2008). Trong trường hợp trên, 03 hộ tranh chấp không hề có 
giấy tờ gì chứng minh nguồn gốc đất một cách hợp pháp, họ chỉ có giấy của cha 
ông Nguyễn Văn Hai thỏa thuận đồng ý cho 03 hộ bà Nguyễn Thị Tám, ông Văn 
Năm và bà Nguyễn Thị Thu thuê mướn diện tích đất nêu trên để xây nhà ở trước 
giải phóng. 
 6
Một nguyên nhân nữa dẫn đến tranh chấp kéo dài là do sự không thống 
nhất trong hệ thống văn bản pháp luật về đất đai và các tài sản khác gắn liền với 
đất như nhà ở, công trình kiến trúc, cây lâu năm... Do sự hiểu biết pháp luật của 
cán bộ thụ lý còn hạn chế, tinh thần trách nhiệm đối với công việc chưa cao vì lý 
do kinh tế. Mặt khác, chính quyền các cấp chưa quan tâm đúng mức đến công tác 
giải quyết tranh chấp đất đai, chưa thường xuyên tổ chức việc tập huấn nghiệp 
vụ, cập nhật văn bản mới của Chính phủ về giải quyết tranh chấp đất đai. 
2. Hậu quả: 
Việc giải quyết không thỏa đáng, khi ban hành quyết định số 11/ QĐ- 
UBTX, UBND thị xã Bà Rịa đã không gửi đến các bên có tranh chấp trong vụ 
kiện nên bà Nguyễn Thị Tám, ông Văn Năm và bà Nguyễn Thị Thu không biết 
kết quả giải quyết để thi hành đã phần nào làm mất uy tín của cán bộ công chức 
và UBND thị xã Bà Rịa, làm giảm niềm tin và gây bất bình trong nhân dân. Bên 
cạnh đó, nguyên nhân làm phát sinh khiếu nại là do phương án giải quyết không 
nhất quán, chưa đúng pháp luật nên vụ việc phải kéo dài, giải quyết đi giải quyết 
lại nhiều lần gây tốn kém tiền của công sức của người dân cũng như của Nhà 
nước, làm cho hiệu lực quản lý của Nhà nước không phát huy được tác dụng tích 
cực, gây ảnh hưởng xấu đến trật tự xã hội. 
Mặt khác, việc thụ lý của Tòa án cũng không đúng thẩm quyền vì đây là 
quyết định giải quyết tranh chấp đất đai, không phải là quyết định hành chính 
nên việc Tòa án nhân dân thị xã Bà Rịa thụ lý giải quyết theo thủ tục giải quyết 
các vụ án hành chính là chưa đúng qui định của pháp luật. Cần lưu ý rằng, trong 
mọi trường hợp giải quyết tranh chấp đất đai không dẫn đến một khiếu nại hành 
chính. Chỉ có những khiếu nại được qui định tại điều 138, Luật Đất đai năm 2003 
và điều 162, Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ mới 
dẫn đến việc công dân, tổ chức khởi kiện quyết định hành chính. Đây là một thực 
trạng mà thời gian trước đây, nhiều vụ việc Toà án điạ phương đã thụ lý, xét xử 
sai thẩm quyền mà các cơ quan kiểm sát và Chánh án Tòa án cấp trên cũng 
không phát hiện ra để thực hiện quyền kháng nghị. Một số vụ việc khi chuyển 
đến Toà cấp xét xử phúc thẩm hoặc Toà án nhân dân tối cao thì mới được phát 
hiện có vi phạm trong thủ tục tố tụng. Do đó, hậu quả là nhiều vụ án bị hủy và 
đình chỉ giải quyết do vi phạm trình tự, thủ tục tố tụng. Vụ việc lại được trả về 
địa phương để giải quyết lại. Tình trạng này gây mất lòng tin và mất nhiều thời 
gian, công sức của người dân. 
Tuy nhiên, ở giác độ bài viết này, tôi không phân tích việc thụ lý giải 
quyết của cơ quan tài phán mà chỉ đi sâu phân tích ở giác độ giải  ... 
23/2003/QH11 ngày 26/11/2003 của Quốc hội; Nghị quyết 755/2005/NQ-
UBTVQH11 ngày 02/4/2005 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Nghị định 
197/2005/NĐ-CP ngày 10/10/2005 của Chính phủ quy định việc giải quyết đối 
với một số trường hợp cụ thể về nhà đất trong quá trình thực hiện các chính sách 
quản lý nhà đất và chính sách cải tạo XHCN trước ngày 01/7/1991. 
2. Một số kiến nghị trong việc giải quyết các tranh chấp, khiếu nại 
hành chính về lĩnh vực quản lý đất đai.: 
Trong quá trình quản lý nhà nước về đất đai trên phạm vi toàn quốc nói 
chung, ở tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu nói riêng, thì việc giải quyết các tranh chấp, 
khiếu nại về nhà, đất đang là vấn đề cấp thiết. Các tranh chấp, khiếu nại liên 
 14
quan đến đất đai, nhà ở chiếm hơn 90% tổng số vụ khiếu nại, tố cáo. Trên địa 
bàn tỉnh, tranh chấp đất đai hiện nay đang là vấn đề hết sức bức xúc, phức tạp. 
Các khiếu kiện hết sức đa dạng cả nội dung lẫn hình thức, gây không ít khó khăn 
cho cán bộ thụ lý giải quyết. Bên cạnh đó, hệ thống pháp luật của nước ta chưa 
hoàn chỉnh, còn nhiều bất cập so với thực tế quản lý của Nhà nước ta hiện nay. 
Do đó, thực trạng tranh chấp đất đai và việc giải quyết tranh chấp đất đai kéo dài 
không dứt điểm. 
Xin đề ra một số kiến nghị sau: 
- Hoàn thiện hệ thống pháp luật trong lĩnh vực giải quyết tranh chấp, 
khiếu nại, tố cáo và xét xử các khiếu nại quyết định hành chính về lĩnh vực quản 
lý đất đai. Cụ thể đối với quy định về quyền khiếu nại (lần 2) tại Điều 46 Luật 
Khiếu nại, tố cáo ( luật sửa đổi, bổ sung Luật Khiếu nại, tố cáo ngày 29/11/2005) 
có nêu: “Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày hết thời hạn giải quyết quy định tại 
Điều 43 của Luật Khiếu nại, tố cáo mà khiếu nại không được giải quyết hoặc kể 
từ ngày nhận được quyết định giải quyết khiếu nại mà người khiếu nại không 
đồng ý thì có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Toà án”. Tuy nhiên, theo 
Pháp lệnh Thủ tục giải quyết các vụ án hành chính (năm 2006) thì tại Khoản 2 
quy định: “ Cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền khởi kiện để Toà án giải quyết 
vụ án hành chính về khiếu kiện quy định tại khoản 17 Điều 11 của Pháp lệnh này 
trong các trường hợp sau đây: 
a) Đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính về quản lý đất đai 
do Chủ tịch Uỷ ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh giải 
quyết khiếu nại lần đầu, nhưng người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải 
quyết đó và không tiếp tục khiếu nại đến Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành 
phố trực thuộc trung ương ” 
Như vậy, về thủ tục quy định quyền khiếu nại, khiếu kiện đã có sự mâu 
thuẫn giữa Luật Khiếu nại, tố cáo và Pháp lệnh Thủ tục giải quyết các vụ án hành 
chính. Đây là một thực tế có xung đột pháp luật đã và đang diễn ra làm hạn chế 
quyền khiếu kiện của công dân, tổ chức. 
- Bộ Tài nguyên-Môi trường và Tổng Thanh tra cần có bảng tổng kết 
hàng năm một số vụ giải quyết tranh chấp, khiếu nại điểm, nêu các cách làm hay 
của một số tỉnh thành điển hình để UBND các tỉnh rút kinh nghiệm. Đặc biệt cập 
nhật ngay các văn bản pháp luật còn hiệu lực thi hành, không còn hiệu lực thi 
hành để làm căn cứ cho UBND các tỉnh giải quyết tranh chấp, khiếu nại. 
- Phối hợp ngành Tòa án tổ chức hội thảo về các vi phạm trong các quyết 
định hành chính về hình thức lẫn nội dung để rút kinh nghiệm cho công tác giải 
 15
quyết tranh chấp, khiếu nại, ban hành các quyết định giải quyết khiếu nại đúng 
pháp luật. (Mẫu hóa hình thức các quyết định giải quyết khiếu nại để không bị cơ 
quan xét xử tuyên hủy do vi phạm về hình thức trong các vụ kiện hành chính tại 
Tòa án). 
- Giải quyết các vụ tranh chấp đất đai phải khách quan, dân chủ, đúng 
pháp luật. Muốn vậy, cần nâng cao phẩm chất đạo đức, bồi dưỡng trình độ, năng 
lực chuyên môn, nghiệp vụ nhất là kiến thức pháp luật về đất đaicho cán bộ 
làm công tác thanh tra, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo để thực hiện tốt 
công tác tham mưu, đề xuất giải quyết vụ việc. 
- Tăng cường trách nhiệm và vai trò của chính quyền cơ sở trong việc 
thực hiện Pháp lệnh Hòa giải ở cơ sở. Cần chú ý đề cao biện pháp hướng dẫn, 
thuyết phục cũng như các cách thức, phương pháp khác của hoạt động hoà giải 
cơ sở. Thường xuyên kiểm tra để kịp thời ngăn chặn và giải quyết dứt điểm các 
vụ tranh chấp, khiếu nại, tố cáo, tranh chấp đất đai ngay từ cơ sở và khi mới phát 
sinh. Cần lưu ý rằng, trong mọi trường hợp việc giải quyết tranh chấp đất đai 
không dẫn đến một khiếu nại hành chính. 
- Kiểm tra việc khắc phục những thiếu sót, khuyết điểm các nội dung kết 
luận của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong việc lãnh đạo, chỉ đạo việc 
giải quyết khiếu nại tố cáo của công dân. Kết quả giải quyết các vụ khiếu kiện 
đông người, phức tạp đơn thư tồn đọng mới phát sinh. 
- Thường xuyên tổ chức các cuộc thanh tra về trách nhiệm Thủ trưởng 
trong cơ quan hành chính, nhằm kịp thời phát hiện và chấn chỉnh các sai phạm 
trong việc thực hiện công vụ của cán bộ, công chức có trách nhiệm. Kiểm tra 
việc chấn chỉnh về tổ chức và tăng cường cơ sở vật chất cho công tác tiếp công 
dân, tổ hòa giải ở cơ sở, Ban Thanh tra nhân dân... công tác đôn đốc giải quyết 
tranh chấp, khiếu nại, tố cáo của thủ trưởng các cấp các ngành; công tác tuyên 
truyền việc phổ biến giáo dục pháp luật có liên quan đến giải quyết tranh chấp, 
khiếu nại, tố cáo của công dân nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc, 
nhất là việc thực hiện qui chế dân chủ ở cơ sở theo Nghị định 79. 
 - Rà soát toàn bộ các công văn chỉ đạo của UBND tỉnh chưa được thực 
hiện, chậm thực hiện. Tình trạng kỉ luật hành chính bị buông lỏng, bệnh nể nang 
còn nặng nề, thái độ điều hành không rõ ràng của các vị công chức lãnh đạo cũng 
gây mất lòng tin trong quần chúng nhân dân. Đây là một trong những nguyên 
nhân dẫn đến kỷ luật hành chính bị buông lỏng. Đề nghị cần chấn chỉnh từ phía 
bên trong, từ trên xuống dưới, từ những người có trách nhiệm để tiến tới kỷ luật 
hành chính được tăng cường. Từ đó, kiểm điểm trách nhiệm và hậu quả pháp lý 
 16
đối với từng cá nhân cán bộ công chức nếu cố ý làm sai, gây thất thóat ngân sách 
Nhà nước do phải bồi thường lỗi chậm giải quyết khiếu nại. 
 - Kiểm tra tình hình, kết quả thực hiện các quyết định đã có hiệu lực 
pháp luật trong việc giải quyết tranh chấp, giải quyết khiếu nại, tố cáo; việc chỉ 
đạo giải quyết các vụ khiếu kiện phức tạp, kéo dài, có dấu hiệu oan sai hoặc vi 
phạm pháp luật được dư luận quan tâm; các quyết định, bản án đã có hiệu lực 
pháp luật cần tổ chức thực hiện nghiêm túc, vừa tăng cường hiệu lực quản lý của 
Nhà nước, vừa thể hiện tính nghiêm minh của pháp luật; việc xem xét xử lý 
những tổ chức và cán bộ mà qua kiểm tra phát hiện thấy thiếu trách nhiệm, tiêu 
cực trong giải quyết làm chậm trễ hoặc né tránh việc thi hành các thông báo, kết 
luận của cấp có thẩm quyền. Cần tăng cường trong việc xem xét xử lý đối với 
người có hành vi móc nối, kích động khiếu kiện, gây mất trật tự an ninh, vi phạm 
pháp luật. 
 - Ban hành qui trình tiếp nhận, xử lý và giải quyết đơn thư khiếu nại, 
tố cáo trên địa bàn tỉnh đảm bảo đúng luật, quy định rõ trách nhiệm của UBND 
các cấp, thủ trưởng các cơ quan chuyên môn trong việc giải quyết và tham mưu 
giải quyết khiếu nại, tố cáo. Chú trọng trong việc đối thoại với nhân dân trong 
xem xét giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo để có kết luận chính xác, tránh 
oan sai. 
- UBND các cấp cần rà soát lại các vụ giải quyết tranh chấp, giải quyết 
khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của mình, những quyết định đã có hiệu lực 
pháp luật để có kế hoạch xem xét giải quyết và tổ chức thực hiện dứt điểm nhằm 
hạn chế đơn thư tồn đọng, quyết định có hiệu lực pháp luật không tổ chức thực 
hiện được. 
 17
C. KẾT LUẬN 
Trong thực tế giải quyết các tranh chấp, trong đó tranh chấp về đất đai, 
nhà ở là một lĩnh vực vô cùng nhạy cảm. Các quyết định của cơ quan nhà nước 
có thẩm quyền ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích của các bên, ảnh hưởng 
đến đời sống vật chất và tinh thần của những người liên quan và trật tự xã hội mà 
pháp luật bảo vệ. Do vậy, việc cân nhắc thận trọng từng vụ việc, đưa chúng vào 
mối quan hệ tác động qua lại để xem xét thấu đáo vừa là đạo đức công vụ, vừa là 
trách nhiệm của các công chức thừa hành. Quyền lợi của các bên tranh chấp luôn 
đối nghịch nhau, quyền của bên này là nghĩa vụ của bên kia và ngược lại. Làm 
thế nào để giải quyết thấu tình đạt lý là mục đích của pháp luật, là chính sách 
đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta. Trong quá trình điều hành quản lý xã hội 
những năm mới giải phóng, do đặc thù của một nước vừa thoát khỏi chiến tranh, 
nền kinh tế nghèo nàn và lạc hậu, Nhà nước ta ở từng thời kỳ nhất định đã ban 
hành những chính sách để điều chỉnh các quan hệ xã hội mới phát sinh. Những 
qui phạm đó có những qui định phù hợp, có những qui định mà nay xem xét lại 
chưa phù hợp với quá trình phát triển đời sống xã hội. Điều này cũng xuất phát 
từ đặc thù khách quan của Nhà nước ta. Vấn đề đặt ra ở đây là làm thế nào từng 
bước ổn định, xem xét thận trọng từng trường hợp Nhà nước quản lý chưa đúng, 
có bước đi phù hợp để hạn chế những hậu quả trước đây, do điều kiện kinh tế – 
xã hội đã tác động không nhỏ đến việc giải quyết các vấn đề xã hội, trong đó có 
tranh chấp đất đai. 
Với thời lượng và khả năng có hạn, thông qua tiểu luận tôi đã trình bày 
một tình huống thực tế về giải quyết tranh chấp nhà, đất trên địa bàn tỉnh Bà Rịa 
– Vũng Tàu. Kính mong được các quý thầy cô đóng góp ý kiến để nâng cao trình 
độ nghiệp vụ ngày càng tốt hơn. 
 NGƯỜI THỰC HIỆN: LÊ TÀI 
 18
 Vũng Tàu, ngày 30/01/2005 
 MỤC LỤC 
 Trang 
A. Đặt vấn đề 1 
B. Phần nội dung 2 
I. Tình huống thực tế 2 
II. Nguyên nhân và hậu quả vụ việc 3 
1. Nguyên nhân 4 
2. Hậu quả 4 
 19
III. Xây dựng các phương án 5 
1. Tiêu chuẩn xây dựng phương án 5 
2. Các phương án giải quyết 5 
2.1. Phương án 1 5 
2.2 Phương án 2 6 
3. Chọn phương án giải quyết 7 
4. Tổ chức thực hiện 9 
IV. Một số nhận xét và kiến nghị 10 
1. Nhận xét chung 10 
2. Kiến nghị 12 
C. Kết luận 14 
 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Hiến pháp năm 1980, 1992; 
2. Luật Đất đai năm 1987, 1993, 2003; 
3. Luật Khiếu nại, tố cáo năm 1998, 2004, 2005; Nghị định 
136/2006/NĐ-CP ngày 14/11/2006 của Chính phủ 
 4. Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính năm 1998, 2006; 
 20
5. Quyết định số 111/CP ngày 14/4/1997 của Hội đồng Chính phủ ban 
hành chính sách cải tạo và quản lý XHCN đối với nhà đất cho thuê ở 
các tỉnh phía nam; 
6. Nghị quyết 23/2003/QH11 ngày 26/11/2003 của Quốc hội; Nghị quyết 
755/2005/NQ-UBTVQH11 ngày 02/4/2005 của Ủy ban Thường vụ 
Quốc hội và Nghị định 197/2005/NĐ-CP ngày 10/10/2005 của Chính 
phủ quy định việc giải quyết đối với một số trường hợp cụ thể về nhà 
đất trong quá trình thực hiện các chính sách quản lý nhà đất và chính 
sách cải tạo XHCN trước ngày 01/7/1991 
7. Thông tư số 83/TC-TCT ngày 07/10/1994 của Bộ Tài chính hướng 
dẫn thi hành chi tiết Pháp lệnh về thuế nhà, đất.