Tiểu luận Phân tích tư bản cố định và tư bản lưu động. Căn cứ và ý nghĩa phân chia tư bản thành tư bản cố định và tư bản lưu động? Ý nghĩa nghiên cứu

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH 
Lớp: VB2K14QT01 
ĐỀ TÀI 14 
Phân tích tư bản cố định và tư bản lưu động. Căn cứ và ý 
nghĩa phân chia tư bản thành tư bản cố định và tư bản lưu 
động? Ý nghĩa nghiên cứu. 
GVHD: TS. Nguyễn Minh Tuấn 
Sinh viên thực hiện: 
Nguyễn Thị Mỹ Bình 
Trịnh Tuấn Dương 
Nguyễn Thị Ngọc Loan 
Lê Văn Lợi 
Nguyễn Thanh Nhã 
Nguyễn Quốc Trường Sơn 
Đinh Phú Thái 
Lai Thúy Vi 
Khoa Quản Trị Kinh Doanh 
Trong quá trình sản xuất của tư bản, các bộ phận tư bản chu chuyển không giống 
nhau. Căn cứ vào tính chất chuyển giá trị của các bộ phận tư bản vào trong sản phẩm mới, 
mà C.Mác chia tư bản thành hai bộ phận chính là tư bản cố định và tư bản lưu động. 
Tư bản cố định còn được gọi là vốn cố định, tài sản cố định. 
 Tư bản lưu động còn được gọi là vốn lưu động, tài sản lưu động. 
I. Tư bản cố định 
1. Khái niệm 
Tư bản cố định: là bộ phận của tư bản sản xuất, tham gia toàn bộ quá trình sản xuất, 
nhưng giá trị được chuyển dần từng phần một vào trong sản phẩn mới dưới hình thức khấu 
hao tài sản cố định. Tư bản cố định bao gồm: máy móc, thiết bị, nhà xưởng 
2. Đặc điểm 
Tư bản cố định tham gia nhiều chu kỳ kinh doanh, không thay đổi hình thái vật chất. 
Với đặc điểm này, các doanh nghiệp chỉ cần bỏ vốn ban đầu để đầu tư hình thành nên tư bản 
cố định, sau đó có thể khai thác sử dụng tư bản cố định trong thời gian dài. Để quản lý tư 
bản cố định, doanh nghiệp phải thường xuyên kiểm tra, đánh giá tình hình sử dụng tài sản. 
Điều này không có nghĩa là không chỉ quản lý giữ gìn về mặt vật chất của nó, mà còn phải 
duy trì khả năng hoạt động bình thường của tài sản do đó phải thường xuyên bảo dưỡng, 
thay thể sửa chữa những bộ phận hư hỏng để đạt hiệu suất sử dụng tối đa. 
Giá trị của tư bản cố định bị giảm dần do chúng bị hao mòn, biểu hiện là sự giảm dần 
về giá trị và giá trị sử dụng. Có hai loại hao mòn tư bản cố định: 
- Hao mòn hữu hình: Loại hao mòn này chỉ xuất hiện đối với tư bản cố định hữu hình. 
Biểu hiện hao mòn hữu hình là tư bản cố định giảm dần về mặt giá trị sử dụng và kéo theo là 
giá trị cũng bị giảm. Nguyên nhân gây ra hao mòn hữu hình, một mặt là do tư bản cố định 
được sử dụng trong hoạt động kinh doanh, cường độ sử dụng tư bản cố định càng cao thì 
mức độ hao mòn hữu hình càng tăng tương ứng; mặt khác là do sự tác động của tự nhiên tư 
bản cố định bị rỉ sét, xuống cấp và do vậy làm cho năng lực sử dụng của chúng bị giảm 
dần. Để hạn chế hao mòn hữu hình, phải bảo quản tốt máy móc, thiết bị, không để bị rỉ sét, 
sử dụng và bảo trì, bảo dưỡng máy móc đúng quy trình kỹ thuật. 
- Hao mòn vô hình: Loại hao mòn này không chỉ xuất hiện đối với tư bản cố định hữu 
hình mà còn đối với tư bản cố định vô hình. Biểu hiện hao mòn vô hình là tư bản cố định 
thuần túy giảm dần về mặt giá trị. Có nhiều nguyên nhân gây ra hao mòn vô hình của tư bản 
cố định. Đối với tư bản cố định hữu hình, nguyên nhân cơ bản gây ra hao mòn vô hình là do 
sự tiến bộ khoa học công nghệ làm xuất hiện nhiều tư bản cố định có năng lực như tài sản cũ 
nhưng giá cả lại rẻ hơn hoặc những tư bản cố định có năng lực cao hơn tài sản cũ nhưng giá 
cả vẫn ngang bằng giá cả của tài sản cũ Còn đối với tài sản cố định vô hình, nguyên nhân 
gây ra sự hao mòn vô hình phức tạp hơn, chẳng hạn, trong kinh doanh uy tín của doanh 
nghiệp bị suy giảm làm mất lợi thế thương mại; bằng phát minh sáng chế bị lạc hậu bởi sự 
tiến bộ khoa học công nghệ. Để giảm bớt hao mòn vô hình, các nhà tư bản thường tìm cách 
kéo dài thời gian sử dụng máy móc, thiết bị trong ngày như làm 3 ca/ngày, hoặc tăng cường 
độ lao động, để rút ngắn thời gian khấu hao, nhanh chóng đổi máy móc mới, thiết bị. 
Có thể rút những đặc điểm của tư bản cố định như sau: tư bản cố định tham gia nhiều chu 
kỳ kinh doanh và luân chuyển dần dần từng phần vào trong giá trị sản phẩm hàng hóa, dịch 
vụ của mỗi chu kỳ kinh doanh. Hay nói cách khác, cứ sau mỗi chu kỳ kinh doanh vốn cố 
định được tách thành hai phần: một phần luân chuyển vào giá thành kinh doanh của chu kỳ 
kinh doanh này và phần còn lại sẽ được cố định chờ để luân chuyển cho các chu kỳ kinh 
doanh tiếp theo. Cứ như thế cho đến khi nào tư bản cố định hết thời gian sử dụng thì vốn cố 
định mới chấm dứt một vòng tuần hoàn lưu chuyển giá trị. 
So sánh hao mòn hữu hình và hao mòn vô hình tư bản cố định 
 Hao mòn hữu hình tư bản cố định Hao mòn vô hình tư bản cố định 
Đối 
tượng 
bị hao 
mòn 
Là loại hao mòn chỉ gắn với tài sản cố 
định hữu hình, có thể nhìn thấy được 
sự hao mòn 
Loại hao mòn này gắn với tài sản cố 
định hữu hình và vô hình 
Biểu 
hiện 
Giảm giá trị và giá trị sử dụng của tư 
bản cố định 
Giảm giá trị, đôi khi giá trị sử dụng tư 
bản cố định còn nguyên vẹn 
Nguyên 
nhân 
Do những tác động của tự nhiên và do 
quá trình sử dụng 
Do sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật 
và nâng cao năng suất 
Khắc 
phục 
- Thực hiện tốt bảo dưỡng, bảo 
trì tư bản cố định 
- Tăng tốc độ chu chuyển 
- Tăng tốc độ chu chuyển 
- Sử dụng triệt để công suất của 
tư bản cố định 
II. Tư bản lưu động 
1. Khái niệm 
Tư bản lưu động: là một bộ phận của tư bản sản xuất, khi tham gia vào quá trình sản 
xuất, giá trị của nó được chuyển ngay một lần vào toàn bộ sản phẩm mới. Tư bản lưu động 
bao gồm: nguyên liệu, nhiên liệu, vật liệu và tiền công lao động (tư bản khả biến). 
2. Đặc điểm 
Tư bản lưu động là biểu hiện bằng tiền về toàn bộ tài sản lưu động của doanh nghiệp để 
phục vụ cho quá trình kinh doanh của doanh nghiệp. Tư bản lưu động có những đặc điểm 
sau: 
- Khi tham gia vào kinh doanh, tài sản lưu động luôn vận hành, thay thế và chuyển hóa 
lẫn nhau qua các công đoạn của quá trình kinh doanh. 
- Chỉ tham gia một chu kỳ kinh doanh. Với đặc điểm này, đòi hỏi doanh nghiệp luôn 
phải duy trì một khối lượng vốn lưu động nhất định để đầu tư, mua sắm tài sản lưu động, 
đảm bảo cho hoạt động kinh doanh tiến hành liên tục. 
Có thể rút ra những đặc điểm của tư bản lưu động: tư bản lưu động chuyển toàn bộ giá trị 
của nó vào trong giá trị sản phẩm. Tư bản lưu động được thu hồi toàn bộ một lần, sau khi 
doanh nghiệp tiêu thụ các hàng hóa dịch vụ và kết thúc vòng tuần hoàn lưu chuyển của vốn. 
Tư bản lưu động có tốc độ chu chuyển nhanh hơn so với tư bản cố định, trong một năm 
tư bản lưu động có thể quay được nhiều vòng. Việc đẩy nhanh tốc độ chu chuyển của tư bản 
lưu động sẽ góp phần tăng hiệu quả sử dụng vốn tư bản, tiết kiệm tư bản ứng trước, đồng 
thời tăng tỷ suất và khối lượng giá trị thặng dư cho nhà tư bản. 
III. So sánh tư bản cố định và tư bản lưu động 
Việc phân chia tư bản cố định và tư bản lưu động chỉ diễn ra đối với tư bản sản xuất, căn 
cứ tính chất chuyển giá trị vào trong sản phẩm mới. Tư bản cố định chuyển giá trị dần dần, 
từng phần một vào trong sản phẩm mới, tư bản lưu động chuyển giá trị ngay một lần và toàn 
bộ vào trong sản phẩm mới sau quá trình sản xuất. Sự phân chia này giúp chúng ta thấy được 
quá trình chuyển giá trị của tư bản cố định và tư bản lưu động vào trong sản phẩm mới như 
thế nào, đồng thời có căn cứ để tính toán chi phí sản xuất. 
SO SÁNH TƯ BẢN CỐ ĐỊNH VÀ TƯ BẢN LƯU ĐỘNG 
Tư bản cố định Tư bản lưu động 
Không thay đổi hình thái tồn tại trong quá 
trình kinh doanh. 
Có sự chuyển hóa về hình thức tồn tại qua 
các công đoạn của quá trình kinh doanh. 
Tham gia nhiều chu kỳ kinh doanh. 
Về cơ bản, chỉ tham gia một chu kỳ kinh 
doanh. 
Luân chuyển giá trị dần từng phần vào 
trong giá trị sản phẩm mới dưới hình thức 
khấu hao tài sản cố định. 
Luân chuyển toàn bộ giá trị ngay một lần 
vào giá trị sản phẩm mới. 
Thường chiếm tỷ lệ cao hơn so với tư bản 
lưu động. 
Thường chiếm tỷ lệ thấp hơn so với tư bản 
cố định. 
Tốc độ chu chuyển chậm hơn so với tư bản 
lưu động. 
Tốc độ chu chuyển nhanh hơn so với tư 
bản cố định. 
IV. Ý nghĩa nghiên cứu 
1. Ý nghĩa 
Việc phân chia tư bản cố định và tư bản lưu động chỉ diễn ra đối với tư bản sản xuất, 
căn cứ vào tính chất chuyển giá trị vào trong sản phẩm mới. Tuy sự phân chia tư bản cố định 
và tư bản lưu động thật sự chưa làm rõ bản chất bóc lột của tư bản nhưng có ý nghĩa to lớn 
đối với hoạt động của doanh nghiệp trong việc bảo tồn và tái sản xuất tư bản cố định và lưu 
động, xác định đúng những chi phí hình thành sản phẩm hàng hóa. Trong quản lý kinh tế và 
trong sản xuất, doanh nghiệp cần có cách thức tác động phù hợp với tính chất vận động của 
từng loại tư bản để nâng cao hệ số sử dụng tư bản. 
 Tăng tốc độ chu chuyển của tư bản cố định là một biện pháp quan trọng để tăng quỹ 
khấu hao tài sản cố định, làm cho lượng tư bản sử dụng tăng lên tránh được thiệt hại hao 
mòn hữu hình do tự nhiên phá hủy và hao mòn vô hình gây ra. Nhờ đó mà có điều kiện đổi 
mới thiết bị, nhanh tiếp cận được thành tựu mới của khoa học, thúc đẩy sản xuất phát triển, 
tăng năng suất lao động. 
 Việc tăng tốc độ chu chuyển của tư bản lưu động có ý nghĩa quan trọng. Một mặt, tốc 
độ chu chuyển tư bản lưu động tăng lên sẽ làm tăng lượng tư bản lưu động được sử dụng 
trong năm, do đó tiết kiệm được tư bản ứng trước; mặt khác, tăng tốc độ chu chuyển tư bản 
lưu động khả biến làm cho tỷ suất giá trị thặng dư và khối lượng giá trị thặng dư hàng năm 
tăng lên. 
 Trong điều kiện hiện nay, khoa học đã trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp, nghiên 
cứu hao mòn hữu hình và hao mòn vô hình có ý nghĩa quan trọng đối với các doanh nghiệp 
trong quá trình sản xuất kinh doanh, sử dụng hợp lý các tư liệu lao động, tận dụng tối đa 
công suất của máy móc, thiết bị, nhanh chóng khấu hao để đổi mới công nghệ, tiếp cận 
nhanh các thành tựu mới của khoa học công nghệ mới, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất 
kinh doanh trong xu thế quốc tế hóa, toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế. 
2. Quản lý và sử dụng tư bản cố định 
Quản lý tư bản cố định cần thực hiện trên hai phương diện: quản lý vật chất và quản lý 
giá trị. 
2.1. Quản lý vật chất 
Doanh nghiệp phải tiến hành phân loại tư bản cố định theo tiêu thức khác nhau để từ đó 
có những biện pháp quản lý và sử dụng tư bản cố định hiệu quả hơn. 
a) Căn cứ vào hình thái vật chất của tư bản cố định: 
- Tư bản cố định hữu hình là những tài sản có hình dáng vật chất cụ thể như công trình 
kiến trúc, trang thiết bị, phương tiện vận tải 
- Tư bản cố định vô hình là dạng tài sản không có hình dạng vật chất cụ thể như là 
bằng phát minh sáng chế, chi phí đầu tư mua bản quyền, phần mềm vi tính, văn hóa doanh 
nghiệp, thương hiệu, những ưu đãi về chính sách bảo hộ của nhà nước 
b) Căn cứ vào quyền sở hữu: 
- Tư bản cố định do doanh nghiệp sở hữu là tài sản cố định mua bằng vốn của mình, 
vốn vay hoặc do được biếu tặng những tài sản này giúp cho doanh nghiệp chủ động trong 
hoạt động kinh doanh. 
- Tư bản cố định thuê ngoài là những tài sản chỉ được quyền sử dụng trong một thời 
gian nhất định gồm: 
 Tài sản cố định thuê hoạt động có đặc điểm hết thời hạn thuê hoàn trả tài sản cho 
người chủ, người thuê chịu các chi phí thuê còn khấu hao tài sản do chủ tài  ...  tài sản thấp nhất bằng giá trị tài sản thuê, người thuê được 
quyền mua lại tài sản thuê với giá thấp hơn giá trị còn lại của tài sản. 
c) Căn cứ vào tình trạng sử dụng: 
- Tư bản cố định đang được khai thác sử dụng là những tài sản trực tiếp làm tăng năng 
suất, năng lực hoạt động của doanh nghiệp. 
- Tư bản cố định chờ thanh lý là những tài sản hư hỏng, tài sản lạc hậu về công nghệ kỹ 
thuật, tài sản không tương thích. 
d) Căn cứ vào công dụng: 
- Tư bản cố định dùng trực tiếp cho khâu sản xuất. 
- Tư bản cố định dùng cho công tác quản lý. 
- Tư bản cố định dùng cho khâu tiêu thụ hàng hóa. 
- Tư bản cố định dùng cho hoạt động phúc lợi. 
2.2. Quản lý về giá trị 
Phương pháp quản lý này gắn liền công việc tính khấu hao tài sản cố định và quản lý, sử 
dụng khấu hao của doanh nghiệp. 
Khi tham gia vào hoạt động kinh doanh tư bản cố định bị hao mòn là một vấn đề mang 
tính tất yếu khách quan. Trong quá trình quản lý và sử dụng tư bản cố định, để tái tạo tư bản 
cố định doanh nghiệp phải tiến hành khấu hao tư bản cố định. 
Khấu hao tư bản cố định là sự tính toán số tiền biểu hiện mức hao mòn tư bản cố định. 
Số tiền khấu hao tài sản là một yếu tố của chi phí kinh doanh và được bù đắp khi doanh 
nghiệp có thu nhập. Số tiền khấu hao được doanh nghiệp trích lại để hình thành quỹ khấu 
hao nhằm tái tạo tư bản cố định. Cũng cần thấy rằng khả năng tái tạo tư bản cố định từ quỹ 
khấu hao phụ thuộc rất lớn vào mức độ chính xác của việc tính toán mức khấu hao tài sản. 
Số tiền khấu hao tích lũy được sau khi tư bản cố định hoành thành một vòng tuần hoàn mà 
không đủ để tái tạo tư bản cố định, thì hậu quả là tư bản cố định của doanh nghiệp không 
được bảo toàn. Do vậy muốn thực hiện bảo toàn tư bản cố định của doanh nghiệp một trong 
những biện pháp quan trong đó là doanh nghiệp phải lựa chọn phương pháp tính khấu hao 
thích hợp để sao cho vừa phản ánh đúng mức hao mòn hữu hình, vừa khắc phục được sự mất 
giá do hao mòn vô hình gây ra. 
3. Quản lý và sử dụng tư bản lưu động 
Tuy những đặc điểm trên, việc quản lý và sử dụng tư bản lưu động cần tập trung vào các 
vấn đề sau: 
3.1. Phân loại tư bản lưu động 
Để quản lý về hiện vật, doanh nghiệp cần tiến hàng phân loại tư bản lưu động, từ đó đưa 
ra những cách thức quản lý sao cho có hiệu quả. Thực tế có các cách phân loại tư bản lưu 
động cơ bản như sau: 
a) Căn cứ vào hình thái biểu hiện: 
- Tiền mặt, tiền gửi ngân hàng, tiền tạm ứng, tiền trong thanh toán 
- Nguyên vật liệu, sản phẩm dở dang, bán thành phẩm, thành phẩm 
b) Căn cứ vào công dụng: 
- Tư bản lưu động dự trữ kinh doanh: nguyên vật liệu, công cụ lao động, phụ tùng thay 
thế. 
- Tư bản lưu động trong sản xuất: sản phẩm dở dang, bán thành phẩm, chi phí trả 
trước 
- Tư bản lưu động trong lưu thông: thành phẩm, hàng hoá, các khoản thế chấp, các 
khoản tiền tạm ứng trong thanh toán 
3.2. Cách thức quản lý từng loại tài sản lưu động: 
a) Quản lý vốn bằng tiền: 
Trong quá trình kinh doanh, hằng ngày các doanh nghiệp luôn phải duy trì một lượng tư 
bản bằng tiền mặt nhất định, với mục đích: 
- Thỏa mãn nhu cầu giao dịch, mua sắm nguyên vật liệu. 
- Thực hiện các hoạt động đầu tư. 
- Dự phòng để đối phó với những trường hợp phát sinh đột xuất mà doanh nghiệp 
không lường trước. 
Như vậy, vốn bằng tiền trở thành yếu tố quan trọng không kém gì so với các yếu tố khác 
trong kinh doanh (vật liệu, hàng hoá) và trong nhiều khi là tiền đề có các yếu tố đó. Do 
vậy, doanh nghiệp cần phải có kế hoạch tài chính để xác định như cầu vốn bằng tiền phục vụ 
cho kinh donah hàng tháng, thậm chí hàng tuần. 
b) Quản lý các khoản phải thu: 
Đây là số vốn của doanh nghiệp nhưng bị các doanh nghiệp khác chiếm dụng, và do 
vậy, ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình tài chính của doanh nghiệp. Nếu số vốn này chiếm 
dụng ở mức độ lớn, thì doanh nghiệp sẽ thiếu vốn bằng tiền để phục vụ kinh doanh. Vì thế, 
doanh nghiệp phải có những biện pháp để giảm thấp các hệ số chiếm dụng vốn, rút ngắn kỳ 
thu tiền bình quân trên cơ sở áp dụng các phương thức thanh toán sao cho có lợi nhất cho 
doanh nghiệp, đồng thời linh hoạt trong đàm phán để thu hồi nợ một cách nhanh nhất. 
c) Quản lý hàng tồn kho: 
Tuỳ theo tính chất của từng loại hàng hoá tồn kho mà doanh nghiệp có biện pháp 
quản lý cho thích hợp. 
Đối với nguyên vật liệu, công cụ lao động, hàng hoá: để thực hiện hoạt động kinh 
doanh, doanh nghiệp thường phải hình thành một mức dự trữ thường xuyên về nguyên vật 
liệu, công cụ lao động, hàng hoá ở mức tối thiểu cần thiết tương ứng với quy mô kinh doanh 
của doanh nghiệp. Do đó, doanh nghiệp cần phải có một lượng vốn cần thiết để đầu tư hình 
thành nên những loại tài sản này tối thiểu thường xuyên cần thiết tương đương với quy mô 
nhất định. 
Đối với thành phẩm: nếu quản lý số vốn này không tốt thì tình hình tài chính doanh 
nghiệp sẽ gặp khó khăn, gây tác động tiêu cực đến tốc độ luân chuyển và tình hình sử dụng 
vốn ở các khâu trước. Do vậy, doanh nghiệp phải thường xuyên kiểm tra tình hình tiêu thụ 
số tồn kho thành phẩm, khả năng chi trả của người mua, giám sát những người chi trả không 
đúng hạn để đẩy tốc độ lưu chuyển vốn ở khâu này nói riêng và tốc độ lưu chuyển tư bản 
toàn doanh nghiệp nói chung. 
3.3. Đánh giá hiệu quả sử dụng tư bản lưu động 
a) Hiệu quả sử dụng tư bản: 
ܮ = ܯ
ܸ
L: số lần luân chuyển vốn lưu động 
M: tổng mức vốn lưu động trong kỳ. 
VLĐbg: vốn lưu động bình quân trong kỳ. 
Chỉ tiêu này cho biết số vòng quay vốn lưu động được thực hiện trong một thời kỳ 
nhất định. 
b) Mức sinh lợi của tư bản lưu động: 
ܯ = ܲ
ܸ
M: mức sinh lợi của vốn lưu động. 
P: lợi nhuận đạt được trong kỳ. 
V: vốn lưu động bình quân trong kỳ. 
Chỉ tiêu này cho biết một đồng vốn lưu động bỏ ra thu được bao nhiêu lợi nhuận. 
c) Hệ số tư bản lưu động trong doanh thu: 
ܪܦܶ = ܦܶ
ܸ
Trong đó: 
HDT: hệ số phản ánh vốn lưu động trên doanh thu. 
DT: doanh thu trong kỳ 
VLDbg: vốn lưu động bình quân trong kỳ 
Chỉ tiêu này cho biết một đồng vốn tạo ra bao nhiêu đồng doanh thu. 
4. Bài tập áp dụng 
Doanh nghiệp dệt, đầu tư 500.000 USD cho một dây chuyền sản xuất với số năm sử dụng 
ướt tính là 4 năm. Số nguyên vật liệu cần thiết cho sản xuất 1 năm là 400.000USD, tiền nhân 
công cần thiết cho một năm sản xuất là 100.000USD. (Giả sử chi phí nguyên vật liệu và 
lương công nhân không thay đổi). 
Tư bản ứng trước gồm: 
- 500.000 USD là tư bản cố định. 
- 500.000 USD là tư bản lưu động, trong đó 400.000 USD là nguyên vật liệu, 100.000 
USD là chi phí nhân công. 
QUY TRÌNH SẢN XUẤT 
TƯ BẢN CỐ ĐỊNH VÀ TƯ BẢN LƯU ĐỘNG 
SỰ CHUYỂN HÓA HÌNH THỨC TỒN TẠI CỦA TƯ BẢN LƯU ĐỘNG 
Áp dụng phương pháp khấu hao đường thẳng để tính khấu hao tư bản cố định 
Tỷ lệ khấu hao: ଵ
ସ
= 25% 
Mức khấu hao tư bản cố định hàng năm: ହ଴଴.଴଴଴
ସ
= 125.000(ܷܵܦ) 
Chi phí sản xuất (k) của năm thứ 1 là: 400.000 +100.000 +125.000 = 625.000 USD 
Chi phí sản xuất (k) của năm thứ 2 là: 400.000 +100.000 +125.000 = 625.000 USD 
Chi phí sản xuất (k) của năm thứ 3 là: 400.000 +100.000 +125.000 = 625.000 USD 
Chi phí sản xuất (k) của năm thứ 4 là: 400.000 +100.000 +125.000 = 625.000 USD 
Áp dụng phương pháp khấu hao giảm dần theo tỷ lệ khấu hao giảm dần 
Năm 
thứ 
Số năm sử 
dụng còn lại 
Tỷ lệ khấu 
hao năm 
Mức khấu hao hàng năm 
(USD) 
1 4 40% 500.000 x 40% = 200.000 
2 3 30% 500.000 x 30% = 150.000 
3 2 20% 500.000 x 20% = 100.000 
4 1 10% 500.000 x 10% = 50.000 
Cộng 10 100% 500.000 
Chi phí sản xuất (k) của năm thứ 1 là: 400.000 +100.000 +200.000 = 700.000 USD 
Chi phí sản xuất (k) của năm thứ 2 là: 400.000 +100.000 +150.000 = 650.000 USD 
Chi phí sản xuất (k) của năm thứ 3 là: 400.000 +100.000 +100.000 = 600.000 USD 
Chi phí sản xuất (k) của năm thứ 4 là: 400.000 +100.000 +50.000 = 550.000 USD 
Bảng so sánh mức khấu hao của một số phương pháp khấu hao 
Năm 
thứ 
Mức khấu hao 
đường thẳng 
Mức khấu hao giảm 
dần theo giá trị còn lại 
Mức khấu hao giảm dần 
theo tỷ lệ khấu hao giảm dần 
1 125.000 250.000 200.000 
2 125.000 125.000 150.000 
3 125.000 62.500 100.000 
4 125.000 62.500 50.000 
Nhận xét: 
- Khấu hao theo phương pháp đường thẳng đơn giản, dễ tính nhưng khả năng thu hồi 
vốn chậm, do đó khó tránh khỏi hao mòn vô hình tư bản cố định. 
- Khấu hao giảm dần theo giá trị còn lại và khấu hao giảm dần theo tỷ lệ khấu hao giảm 
dần tạo khả năng thu hồi vốn nhanh, hạn chế được hao mòn vô hình tư bản cố định. 
Tùy tình hình thực tế của từng doanh nghiệp mà mỗi doanh nghiệp cần chọn những cách 
tính khấu hao tư bản cố định cho phù hợp: đảm bảo khả năng thu hồi vốn nhanh, tránh hao 
mòn vô hình tư bản cố định. 
Dưới tác động của khoa học công nghệ thì tư bản cố định càng có nguy cơ hao mòn vô 
hình nên tính đến thu hồi tư bản cố định nhanh ý nghĩa trong cạnh tranh trên thị trường. Do 
đó, trong sản xuất cần tìm cách để tính khấu hao nhanh tư bản cố định ngay từ những lần đầu 
sản xuất sản phẩm, quy mô sản lượng ban đầu càng lớn càng có lợi cho việc thu hồi tư bản 
cố định. Có nhiều phương pháp để tính khấu hao tư bản cố định, có khi cần công nghệ khoa 
học kỹ thuật nhưng có cái cần sử dụng các biện pháp cổ điển như tăng cường lao động, tổ 
chức lao động theo ca, tiết kiệm chi phí bảo quản. 
MỤC LỤC 
I. Tư bản cố định ........................................................................................................................... 2 
1. Khái niệm................................................................................................................................. 2 
2. Đặc điểm .................................................................................................................................. 2 
II. Tư bản lưu động ....................................................................................................................... 4 
1. Khái niệm................................................................................................................................. 4 
2. Đặc điểm .................................................................................................................................. 4 
III. So sánh tư bản cố định và tư bản lưu động ............................................................................ 5 
IV. Ý nghĩa nghiên cứu.................................................................................................................. 6 
1. Ý nghĩa ..................................................................................................................................... 6 
2. Quản lý và sử dụng tư bản cố định ........................................................................................... 7 
3. Quản lý và sử dụng tư bản lưu động ......................................................................................... 9 
4. Bài tập áp dụng ...................................................................................................................... 12 
Chủ nghĩa Mac-Lênin Nhóm 14 
GVHD: TS.Nguyễn Minh Tuấn 1