Luận văn Đánh giá về hoạt động quản lý hoạt động ngoại hối của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thời gian qua và những kiến nghị

Chương 1:

khái quát chung về hoạt động ngoại hối

Của ngân hàng nhà nước

I.Mục đích quản lý ngoại hối

1. Khái niệm

Ngoại hối là phương tiện thiết yếu trong quan hệ kinh tế, văn hóa giữa

các quốc gia. Ngoại hối là tiền nước ngoài, vàng tiêu chuẩn quốc tế, các giấy

tờ có giá và các công cụ thanh toán bằng tiền nước ngoài.

Ngoại hối trong đó đặc biệt là ngoại tệ có vai trò quan trọng, nó là

phương tiện dự trữ của cải, phương tiện để mua, phương tiện thanh toán và

hạch toán quốc tế, được các nước chấp nhận là đồng tiền quốc tế, ví dụ: đôla

Mỹ, bảng Anh, Frăng pháp.

Đối với những nước mà đồng tiền được tự do chuyển đổi, dự trữ

ngoại hối là công cụ can thiệp, điều chỉnh nhằm thiết lập thế cân bằng giữa

các đồng tiền trong trật tự tiền tệ quốc tế, phục vụ chính sách kinh tế.

Đối với những đồng tiền không được tự do chuyển đổi, dự trữ ngoại

hối là lực lượng để can thiệp thị trường nhằm duy trì sự ổn định tỉ giá hối

đoái của đồng bản tệ.

Với tư cách là cơ quan duy nhất có nhiệm vụ phát hành tiền, xây dựng

và thực thi chính sách tiền tệ, lập và theo dõi cán cân thanh toán quốc tế,

NHTW đã được giao nhiệm vụ quản lý nhà nước và kiểm soát ngoại hối trên

thị trường là phù hợp. ởviệt nam vấn đề cập trong Pháp lệnh ngân hàng nhà

nước năm 1990(điều 30), luật nhnn năm 1997(điều 38)quy định: Nhà nước

giao cho Ngân hàng nhà nước Việt Nam quản lý ngoại hối.4

Quản lý ngoại hối là việc nhà nước áp dụng các chính sách, biện pháp

tác động vào quá trình nhập, xuất ngoại hối (đặc biệt là ngoại tệ) và việc sử

dụng ngoại hốitheo những mục tiêu đã định.

2. Mục đích quản lý ngoại hối

2.1. Điều tiết tỷ giá, thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia

NHTW thực hiện các biện pháp nhằm thúc đẩy tập trung các nguồn

ngoại hối (đặc biệt là ngoại tệ ) vào tay mình, để thông qua đó nhà nước sử

dụng một cách hợp lý, có hiệu quả cho các nhu cầu phát triển kinh tế và hoạt

động đối ngoại. đồng thời sử dụng chính sách ngoại hối như một công cụ có

hiệu lực thực hiện chính sách tiền tệ, thông qua mua bán ngoại hối trên thị

trường để can thiệp vào tỷ giá khi cần thiết nhằm ổn định giá trị đối ngoại

của đồng tiền, tác động vào lượng tiền cung ứng.

2.2. Bảo tồn quỹ dự trữ ngoại hối nhà nước

NHTW không chỉ bảo quản và quản lý quỹ dự trữ ngoại hối nhà nước

mà còn biết sử dụng phục vụ cho đầu tư phát triển kinh tế, đảm bảo an toàn

không bị ảnh hưởng rủi ro về tỷ giá ngoại tệ trên thị trường quốc tế.

2.3. Cải thiện cán cân thanh toán quốc tế

Trong cả hai trường hợp cán cân thanh toán bội thu hoặc bội chi, nếu

không có sự can thiệp của NHTW, tỷ giá sẽ tăng giẳm theo nhu cầu ngoại

hối trên thị trường. Tuy nhiên ở nhiều nước, NHTW đóng vai trò điều tiết tỷ

giá để thực hiện mục tiêu của chính sách kinh tế. Nếu NHTW muốn xác lập

một tỷ giá ổn định nghĩa là giữ cho tỷ giá không tăng, không giảm, thì

NHTW hoặc là mua vào số ngoại tệ từ nước ngoài chuyển vào trong nước

làm cho quỹ dự trữ ngoại hối sẽ tăng lên tương ứng, hoặc NHTW sẽ bán

ngoại tệ ra để đáp ứng nhu cầu của thị trường khi có luồng ngoại tệ chảy ra

nước ngoàI, quỹ dự trữ ngoại hối giảm xuống tương ứng.

pdf 22 trang chauphong 20/08/2022 12640
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Luận văn Đánh giá về hoạt động quản lý hoạt động ngoại hối của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thời gian qua và những kiến nghị", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên

Tóm tắt nội dung tài liệu: Luận văn Đánh giá về hoạt động quản lý hoạt động ngoại hối của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thời gian qua và những kiến nghị

Luận văn Đánh giá về hoạt động quản lý hoạt động ngoại hối của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thời gian qua và những kiến nghị
 1
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP 
KHOA 
TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG 
Đề tài: Đánh giá về hoạt động quản lý hoạt động ngoại 
hối của NHNN Việt Nam thời gian qua và những kiên 
nghị 
 2
Lời nói đầu 
 Quản lý ngoại hối là một nhiệm vụ trọng của NHNN trong việc hoạch 
định và thực hiện chính sách tiền tệ. chính sách quản lý ngoại hối hiệu quả 
sẽ góp phần đáng kể trong cân bắng cán cân thanh toán, kiểm soát sức mua 
của đồng tiền,kiềm chế lạm phát, tận dụng nguồn vốn trong nước, thu hút 
vốn đầu tư nước ngoài tạo điều kiện ổn định và phát triển nền kinh tế 
 Cùng với sự biến động của nền kinh tế , chính sách quản lý ngoại hối 
đã được đổi mới triệt để về tư duy lẫn điều hành. Chính sách nới lỏng quản 
lý ngoại hối đã dần dần thay thế chính sách độc quyền kiểm soát và kinh 
doanh ngoại hối nhà nước. Cơ chế điều hành tỷ giá cũng được thay đổi căn 
bản từ chế độ tỷ giá cố định sang chế độ tỷ giá thả nổi có kiểm soát. các 
công cụ quản lý ngoại hối được sử dụng tương đối có hiệu quả. Bên cạnh 
những thành quả đạt được, trong những năm vừa qua, chính sách quản lý 
ngoại hối vẫn còn những tồn tại nhất định. Đó là, tỷ giá chưa thật sự phản 
ánh đúng cung cầu tiền tệ trong nền kinh tế. Sự kết hợp giữa chính sách 
quản lý ngoại hối với các chính sách quản lý vĩ mô đã có nhưng chưa hài 
hòa. Để có thể hiểu thêm về hoạt động quản lý ngoại hối của NHNN Việt 
Nam trong thời gian qua, trong quá trình học cũng như trong quá trình 
nghiên cứu viết tiểu luận môn học “Ngân hàng trung ương” em lựa chọn đề 
tài : 
“Đánh giá về hoạt động quản lý hoạt động ngoại hối của NHNN Việt 
Nam thời gian qua và những kiên nghị” 
 Mặc dù đã được trang bị những kiến thức cơ bản trong môn học “Ngân 
hàng trung ương”, nhưng với trình độ có hạn cũng như còn nhiều hạn chế 
trong quá trình nghiên cứu tài liệu chắc chắn bài viết không tránh khỏi thiếu 
sót. Em rất mong nhận được ý kiến đóng góp của các thầy cô giáo. 
 Sinh viên :Phùng Thị ánh Tuyết 
 3
Chương 1: 
khái quát chung về hoạt động ngoại hối 
Của ngân hàng nhà nước 
I.Mục đích quản lý ngoại hối 
1. Khái niệm 
 Ngoại hối là phương tiện thiết yếu trong quan hệ kinh tế, văn hóa giữa 
các quốc gia. Ngoại hối là tiền nước ngoài, vàng tiêu chuẩn quốc tế, các giấy 
tờ có giá và các công cụ thanh toán bằng tiền nước ngoài. 
 Ngoại hối trong đó đặc biệt là ngoại tệ có vai trò quan trọng, nó là 
phương tiện dự trữ của cải, phương tiện để mua, phương tiện thanh toán và 
hạch toán quốc tế, được các nước chấp nhận là đồng tiền quốc tế, ví dụ: đôla 
Mỹ, bảng Anh, Frăng pháp. 
 Đối với những nước mà đồng tiền được tự do chuyển đổi, dự trữ 
ngoại hối là công cụ can thiệp, điều chỉnh nhằm thiết lập thế cân bằng giữa 
các đồng tiền trong trật tự tiền tệ quốc tế, phục vụ chính sách kinh tế. 
 Đối với những đồng tiền không được tự do chuyển đổi, dự trữ ngoại 
hối là lực lượng để can thiệp thị trường nhằm duy trì sự ổn định tỉ giá hối 
đoái của đồng bản tệ. 
 Với tư cách là cơ quan duy nhất có nhiệm vụ phát hành tiền, xây dựng 
và thực thi chính sách tiền tệ, lập và theo dõi cán cân thanh toán quốc tế, 
NHTW đã được giao nhiệm vụ quản lý nhà nước và kiểm soát ngoại hối trên 
thị trường là phù hợp. ởviệt nam vấn đề cập trong Pháp lệnh ngân hàng nhà 
nước năm 1990(điều 30), luật nhnn năm 1997(điều 38)quy định: Nhà nước 
giao cho Ngân hàng nhà nước Việt Nam quản lý ngoại hối. 
 4
 Quản lý ngoại hối là việc nhà nước áp dụng các chính sách, biện pháp 
tác động vào quá trình nhập, xuất ngoại hối (đặc biệt là ngoại tệ) và việc sử 
dụng ngoại hốitheo những mục tiêu đã định. 
2. Mục đích quản lý ngoại hối 
2.1. Điều tiết tỷ giá, thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia 
 NHTW thực hiện các biện pháp nhằm thúc đẩy tập trung các nguồn 
ngoại hối (đặc biệt là ngoại tệ ) vào tay mình, để thông qua đó nhà nước sử 
dụng một cách hợp lý, có hiệu quả cho các nhu cầu phát triển kinh tế và hoạt 
động đối ngoại. đồng thời sử dụng chính sách ngoại hối như một công cụ có 
hiệu lực thực hiện chính sách tiền tệ, thông qua mua bán ngoại hối trên thị 
trường để can thiệp vào tỷ giá khi cần thiết nhằm ổn định giá trị đối ngoại 
của đồng tiền, tác động vào lượng tiền cung ứng. 
2.2. Bảo tồn quỹ dự trữ ngoại hối nhà nước 
 NHTW không chỉ bảo quản và quản lý quỹ dự trữ ngoại hối nhà nước 
mà còn biết sử dụng phục vụ cho đầu tư phát triển kinh tế, đảm bảo an toàn 
không bị ảnh hưởng rủi ro về tỷ giá ngoại tệ trên thị trường quốc tế. 
2.3. Cải thiện cán cân thanh toán quốc tế 
 Trong cả hai trường hợp cán cân thanh toán bội thu hoặc bội chi, nếu 
không có sự can thiệp của NHTW, tỷ giá sẽ tăng giẳm theo nhu cầu ngoại 
hối trên thị trường. Tuy nhiên ở nhiều nước, NHTW đóng vai trò điều tiết tỷ 
giá để thực hiện mục tiêu của chính sách kinh tế. Nếu NHTW muốn xác lập 
một tỷ giá ổn định nghĩa là giữ cho tỷ giá không tăng, không giảm, thì 
NHTW hoặc là mua vào số ngoại tệ từ nước ngoài chuyển vào trong nước 
làm cho quỹ dự trữ ngoại hối sẽ tăng lên tương ứng, hoặc NHTW sẽ bán 
ngoại tệ ra để đáp ứng nhu cầu của thị trường khi có luồng ngoại tệ chảy ra 
nước ngoàI, quỹ dự trữ ngoại hối giảm xuống tương ứng. 
 5
II.Cơ chế quản lý ngoại hối 
1. Cơ chế tự do ngoại hối 
 Theo cơ chế này, ngoại hối được tự do lưu thông trên thị trường, cân 
bằng ngoại hối do thị trường quyết định mà không có sự can thiệp của nhà 
nước. 
2. Cơ chế quản lý 
 Hiện nay, hầu hết các nước đều áp dụng cơ chế có sự quản lý của nhà 
nước, song mức độ quản lý và can thiệp có khác nhau. 
2.1. Cơ chế nhà nước thực hiện quản lý hoàn toàn 
 Theo cơ chế này, nhà nước thực hiện độc quyền ngoại thươngvà độc 
quyền ngoại hối. Nhà nước áp dụng các biện pháp hành chính áp đặt nhằm 
tập trung tất cả hoạt động ngoại hối vào tay mình. Tỷ giá do nhà nước quy 
định buộc tất cả các giao dịch ngoại hối phải chấp hành, các tổ choc tham 
gia hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu nếu bị lỗdo tỷ giá thì sẽ được nhà 
nước cấp bù, ngược lại nếu lãI thì nộp cho nhà nước. Cơ chế này thích hợp 
với nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung. 
2.2. Cơ chế quản lý có điều tiết 
 Trong cơ chế quản lý hoàn toàn, nhà nước có thể áp đạt khống chế 
được thị trường, ngăn chặn được ảnh hưởng từ bên ngoài, chủ động khai 
thác được nguồn vốn từ bên trong. Nhưng trong nền kinh tế thị trường cách 
quản lý này sẽ không phù hợp, cản trở và gây khó khăn cho nền kinh tế. 
 Để khắc phục sự áp đặt, nhà nước tiến hành điều tiết nhưng gắn với 
thị trường, nhà nước tiến hành kiểm soát ở mộr mức độ nhất định nhằm phát 
huy tính tích cực của thị trường, hạn chế những nhược điểm do thị trường 
gây ra, tạo điều kiện cho kinh tế trong nước phát triển ổn định, ngăn chặn 
ảnh hưởng từ bên ngoài. 
 iiI. Hoạt động ngoại hối của nhtw 
1. Hoạt động mua bán ngoại hối 
 6
 NHTW tham gia vào hoạt động mua bán ngoại hối với tư cách là 
người can thiệp, giám sát, điều tiết nhưng đồng thời cũng là người mua, 
người bán bán cuối cùng. Thông qua việc mua, bán NHTW thực hiện việc 
giám sát điều tiết thị trường theo mục tiêu của chính sách tiền tệ, đồng thời 
theo dõi diễn bíên tỷ giá đồng bản tệ để chủ động quyết định hoặc phối hợp 
với NHTW các nước khác củng cố sức mua đồng tiền này hay đồng tiền 
khácđể đảm bảo trong trật tự quốc tế có lợi cho mình. 
1.1 Mua bán trên thị trường trong nước 
 Trên thị trường hối đoái trong nước, NHTW là người mua, bán cuối 
cùng và chỉ tiến hành mua bán với các ngân hàng thương mại tại hội sở 
trung ương của các ngân hàng thương mại mà không trực tiếp mua bán với 
các công ty kinh doanh xuất nhập khẩu. Tỷ giá hối đoái do NHTW công bố. 
Thông qua việc mua bán NHTW thực hiện việc cung ứng tiền tệ hoặc rút 
bớt tiền tệ ra khỏi lưu thông, trên cơ sở đó ổn định tỷ giá hối đoái của đồng 
bản tệ. 
 Đối với những nước phát triển, thị trường hối đoáI đã được quốc tế 
hóathì tỷ giá được thả nổi. NHTW chỉ can thiệp khi thị trường có sự biến 
động lớn hoặc trong những trường hợp đặc biệt. 
1.2 Mua bán trên thị trường quốc tế 
 Với nhiệm vụ quản lý quỹ dự trữ ngoại hối,NHTW thực hiện việc 
mua bán trên thị trường quốc tế nhằm bảo tồn và phát triển quỹ dự trữ ngoại 
hối. NHTW thực hiện việc mua bán ngoại hối sẽ tác động trực tiếp vào tiền 
TW (MB) từ đó có thể can thiệp nhằm đạt được tỷ giá mong muốn. 
2. Hoạt động quản lý ngoại hối của NHTW 
 Quản lý, điều hành thị trường ngoại hối, thị trường ngoại tệ liên ngân 
hàng, bằng cách đưa ra quy chế ra nhập thành viên, quy chế hoạt động, quy 
định giới hạn tỷ giá mua bán trên thị trường.. 
 Tham gia xây dựng các dự án pháp luật, và ban hành các văn bản 
hướng dẫn thi hành luật quản lý ngoại hối 
 7
 Cấp giấy phép và thu hồi giấy phép hoạt động ngoại hối 
 Kiểm tra giam sát việc xuất nhập khẩu ngoại hối, kiểm soát các hoạt 
động ngoại hối của các tổ chức tín dụng. 
 Thực hiện các nhiệm vụ quyền hạn khác của quản lý ngoại hối. 
 Biên lập cán cân thanh toán 
3. Nội dung cơ bản của quy chế quản lý ngoại hối 
 Những quy định chung gồm : 
 - Đối tượng và phạm vi quản lýtổ chức cá nhân có hoạt động ngoại 
hối. 
 - Cơ quan quản lý: Chính phủ giao cho ai?, ví dụ: MHTW hoặc thành 
lập riêng một cơ quan để giao nhiệm vụ.. 
 - Quy định về nội dung quản lý ngoại hối, người cư trú, người không 
cư trú, các hoạt động ngoại hối. 
 - Quy định về: mở tài khoản, sử dụng ngoại tệ của người không cư trú 
và người cư trú. 
 - Quy định về các giao dịch vãng lai 
 - Quy định về giao dịch vốn 
 - Các điều khoản khác. 
 Các quy định đặt ra nhằm đảm bảo hoạt động ngoại hối được thực 
hiện tốt. 
 8
Chương 2: quản lý và hoạt động ngoại hối Của 
Nhnn việt nam thời gian qua 
I.Trước khi ban hành luật ngân hàng 
 ở việt nam trong thời kì kinh tế kế hoạch hóa tập trung, thời gian dài 
với chế độ nhà nước nắm độc quyền ngoại thương và ngoại hối. Mọi nguồn 
thu , chi ngoại tệ đều tập trung vào nhà nước, chỉ có các doanh nghiệp quốc 
doanh mới được tham gia xuất nhập khẩu hàng hóa theo một tỷ giá ấn định 
dẫn đến hiện tượng thu bù chênh lệch ngoại thương. nếu thu> chi thì doanh 
nghiệp phải nộp nhà nước phần chênh lệch, ngược lại chi >thu thì sẽ được 
nhà nước bù. Nhà nước trực tiếp can thiệp và xác định tỷ giá nhưng không 
phản ánh quan hệ cung cầu trên thị trường ngoại hối, áp dụng tỷ giá cố định 
và đa tỷ giá. 
 Từ năm 1989 nhà nước có chủ trương và giải pháp đổi mới đồng bộ 
trong quan hệ kinh tế đối ngoạivà trong chính sách tỷ giá. Tháng 3-1989 nhà 
nước ta đã áp dụng chế độ tỷ giá được điều chỉnh thường xuyên gần sát với 
tỷ giá thị trường. Tuy còn một số hạn chế trong chính sách điều hành tỷ giá, 
song những chuyển biến thực tế đã cho thấy chính sách điều hành tỷ giá của 
NHNN những năm qua đã đạt được những thành tựu, tỷ giá hối đoáI dần 
phản ánh được quan hệ cung cầu ngoại hối trên thị trường, góp phần ổn định 
VND, làm cơ sở cho sự chuyển đổi kinh tếvà phục vụ tốt các hoạt động đối 
ngoại. sau khi thực hiện chuyển đổi nền kinh tế, thực hiện pháp lệnh ngân 
hàng, NHNN đã ban hành các quy chế về quản lý ngoại hối. Nội dung của ... à giai đoạn 
khủng hoảng tài chính- tiền tệ khu vực đến nay không còn phù hợp với nền 
kinh tế khu vực và thế giới đã phục hồi và đang lấy lại đà tăng trưởng cũng 
cần phảI sửa đổi, bổ sung cho phù hợp. Quan trọng nhất là nghị định sốv 
63/1998/NĐ-CP về quản lý ngoại hối; nghị định số 90/1999/NĐ-CP về quản 
lý vay, trả nợ nước ngoài. Minh bạch hóa chính sách và cải cách hành chính 
đang đặt ra yêu cầu phải có văn bản pháp lý cao hơnvề ngoại hốimà nội 
dung của nó cũng sẽ được nghiên cứu trong năm tới. 
 Việc phát triển thị trường ngoại tệ trong nước được xác định 
là một giải pháp khả thi hỗ trợ cho chính sách tỷ giá. Trong năm 2003, 
NHNN nên nghiên cứu và áp dụng thêm một số công cụ của thị trường như 
quyền chọn(option), và hoàn thiện các công cụ đã có gồm giao dịch kì 
hạn(forward), giao dịch hoán đổi(swap) cho phù hợp với thông lệ quốc tế. 
 16
 Cải cách hành chính, thực hiện triển khai luật doanh nghiệp, hiện đại hóa 
hoạt động ngân hàng và thực hiện các cam kết quốc tế là yêu cầu tổng quát 
của công tác quản lý ngoại hối nhưng mục tiêu cụ thể của nó lại là kiểm soát 
tổng quát luồng ngoại tệ vào và ra khỏi đất nước, dự báo cung cầu ngoại tệ 
để đề ra các giải pháp thích hợp để đảm bảo nguồn ngoại tệ cho đầu tư tăng 
trưởng, điều hành tỷ giá linh hoạt, vừa khuyến khích xuất khẩu vừa không 
gây những bíên động lớn. Thực hiện được tất cả nội dung trên là rất khó 
khăn, không chỉ đòi hỏi sự cố gắng của NHNN mà còn đòi hỏi sự đóng góp 
của các nhà quản lý, các doanh nghiệp, của chính phủ ở trung ương và chính 
quyền ở địa phương vì như chúng ta đã thấy, ngoại hối có liên quan đến tất 
cả các lĩnh vực của nền kinh tế. 
II GiảI pháp nâng cao vai trò của nhnn trên thị trường ngoại hối 
 Với vai trò là NHTW, NHNN tham gia thị trường ngoại tệ liên ngân hàng 
với tư cách vừa là thành viên vừa là người tổ chức, quản lý điều hành hoạt 
độngcủa thị trường này. Do thị trường ngoại hối Việt Nam còn sơ khai, có 
độ thanh khoản thấp, tỷ giá kém linh hoạt và chưa thực sự là công cụ điều 
tiết cung cầu ngoại tệ, cho nên sự can thiệp của NHNN trên thị trường ngoại 
hối đóng vai trò quan trọng trong điều tiết cung cầu ngoại tệ, nhằm bôi trơn 
và giúp cho thị trường ngoại hối được hoạt động thông suốt. Ngoài chức 
năng tổ chức và quản lý hoạt động thị trường, NHNN còn thực hiện chức 
năng là người mua bán cuối cùng trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng. 
Tuy nhiên, trên thực tế, do dự trữ ngoại tệ của NHNN mỏng, không ổn định, 
lại qua nhiều tầng nấc quản lý,do đó, NHNN chưa thể làm tốt vai trò là 
người mua bán cuối cùng trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng, nên tình 
trạng căng thẳng về ngoại tệ thường xảy ra. Một thực tế làcác NHTM cổ 
phần thường trông chờ vào NHTM nhà nước, đến lượt mình các NHTM nhà 
nước lại trông chờ vào NHNN tung ngoại tệ ra để can thiệp thị trường. 
Nhưng không phải mọi sự trông đợi đều trở thành hiện thực! Bên cạnh cơ 
chế tỷ giá cứng nhắccùng với sự can thiệp của NHNN trên thị trường còn 
 17
hạn chế, cho nên chưa khuyến khích được các NHTM đẩy nhanh tốc độ luân 
chuyển ngoại tệ, tạo tâm lý găm giữ ngoại tệ với các NHTM cũng như với 
các doanh nghiệp xuất nhập khẩu. 
Để NHNN thực hiện tốt vai trò trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng, cần 
có một số các giải pháp sau: 
 Hướng tới một tỷ giá thị trường cân bằng, nhằm biến tỷ giá 
thành công cụ chủ yếu và hữu hiệu trong việc điều tiết cung cầu ngoại tệ 
trên thị trường ngoại hối. 
 Tăng cường dự trữ ngoại tệ vào NHNN, đảm bảo mức dự 
trữ tối thiểu (3-6 tuần nhập khẩu), nhằm tạo đủ nguồn để NHNN can thiệp 
kịp thời, đủ liều lượng, thông qua các biện pháp thị trường, giúp cho thị 
trường ngoại hối được ổn định và thông suốt 
 Tập trung dự trữ ngoại hối nhà nước về một đầu mối là 
NHNN 
Theo quy định tại khoản 2 và 5 điều 38 luật NHNN cũng như tại điều 1 của 
nghị định số 86/1999/NĐ- CP ngày 30 tháng 8 năm1999 về quản lý dự trữ 
ngoại hối nhà nướcthì NHNN là cơ quan quản lý dự trữ ngoại hối nhà nước 
nhằm thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia, đảm bảo khả năng thanh toán 
quốc tế, bảo toàn dự trữ ngoại hối nhà nước. Tuy nhiên, trong thực tế số 
ngoại tệ thu được từ suất khẩu dầu thôcủa nhà nước chưa tập trung vào 
NHNN mà vẫn do bộ tài chính quản lý và sử dụng. Đây là một nghịch lý 
khó có thể chấp nhận nhưng đã và đang tồn tại là: nguồn ngoại tệ thu được 
từ xuất khẩu dầu thô tập trung vào bộ tài chính, trong khi đó, hệ thống ngân 
hàng lại phải chi ngoại tệ để nhập khẩu xăng dầu cho nền kinh tế. điều này 
làm cho luồng ngoại tệ bị phân tán, dự trữ ngoại hối tại NHNN mỏng, khiến 
cho NHNN không đủ lực để can thiệp thị trường. Vấn đề đạt ra là: phải 
chăng Bộ tài chính cũng thực hiện găm giữ ngoại tệ nhặm mục đích đầu cơ 
kiếm lãi khi tỷ giá tăng? 
 18
 Có thể thấy rằng, trong điều kiện khan hiếm ngoại tệ và tỷ giá luôn chịu 
áp lực tăng, thì việc bộ tài chính nắm giữ ngoại tệ có thể đưa lại sự thuận lợi 
trong chi tiêubằng ngoại tệ cũng như tăng nguồn thu bằng VND cho ngân 
sách nhà nước, nhưng xét về tổng thể nền kinh tế thì đó vẫn mang tính chất 
lợi ích cục bộ mà chưa mang tính cộng đồng. 
 Qua phân tích trên, thấy rằng cần có sự phối hợp, điều chỉnh lại cơ chế 
mua bán các khoản thu, chi bằng ngoại tệ của NSNN theo hướng tập trung 
ngoại tệ vào một đầu mối là NHNN, tạo điều kiện cho NHNN thực hiện tốt 
chức năng quản lý và điều hành thị trường ngoại tệ, có điều kiện tăng lượng 
dự trữ ngoại tệ nhà nước, nâng cao khả năng can thiệp vào thị trường khi 
cần thiết, còn Bộ tài chính chỉ kiểm tra việc quản lý dự trữ ngoại hối của 
NHNN đúng như quy định tại điều 19 của nghị định 86/1999/NĐ-CP ngày 
30 tháng 8 năm 1999 về quản lý dự trữ ngoại hối nhà nước. 
 Hoạt động can thiệp của NHNN trên thị trường ngoại hối 
chỉ thực sự có hiệu quả khi có sự phối hợp nhịp nhàng với hoạt động của 
NHNN trên thị trường mở nhằm triệt tiêu hiệu ứng phụ nảy sinh. 
 Tuy nhiên, do thị trường ngoại tệ Việt Nam còn kém phát triển, đặc biệt 
nghèo làn về công cụ, do đó, hoạt động của thị trường mở còn trầm lắng. 
chính vì vậy, để can thiệp của NHNN trên thị trường ngoại hối đạt được 
hiệu quả thì cần phải có hệ thống giải pháp hoàn thiện thị trường tiền tệ, để 
NHNN có điều kiên can thiệp khi cần bơm thêm hoặc hút bớt tiền ra khỏi 
lưu thông, giảm áp lực lên tỷ lệ lạm phát khi cung cầu ngoại tệ căng thẳng. 
 19
 Kết luận 
 Quản lý ngoại hối là một nhiệm vụ trọng của NHNN trong việc hoạch 
định và thực hiện chính sách tiền tệ. chính sách quản lý ngoại hối hiệu quả 
sẽ góp phần đáng kể trong cân bắng cán cân thanh toán, kiểm soát sức mua 
của đồng tiền,kiềm chế lạm phát, tận dụng nguồn vốn trong nước, thu hút 
vốn đầu tư nước ngoàitạo điều kiện ổn định và phát triển nền kinh tế 
 Cùng với sự biến động của nền kinh tế , chính sách quản lý ngoại hối 
đã được đổi mới triệt để về tư duy lẫn điều hành. Chính sách nới lỏng quản 
lý ngoại hối đã dần dần thay thế chính sách độc quyền kiểm soát và kinh 
doanh ngoại hối nhà nước. Cơ chế điều hành tỷ giá cũng được thay đổi căn 
bản từ chế độ tỷ giá cố định sang chế độ tỷ giá thả nổi có kiểm soát. các 
công cụ quản lý ngoại hối được sử dụng tương đối có hiệu quả. Thị trường 
ngoại tệ liên ngân hàng bước đầu hình thành và phát triển. Trong quá trình 
vận hành, chính sách quản lý ngoại hối đã có sự phối hợp với các chính sách 
tiền tệ khác. Hệ thống văn bản pháp quy về quản lý ngoại hối được từng 
bước hình thành và phát huy tác dụngNhững chuyển biến trong kiểm soát 
ngoại hối đã góp phần đáng kể trong thu hút nguồn vốn nước ngoài, tạo điều 
kiện phát triển ngoại thương, mở rộng quan hệ hợp tác tế của Việt Nam với 
các quốc gia trong khu vực và trên thế giới. 
 Bên cạnh những thành quả đạt được, trong những năm vừa qua, chính 
sách quản lý ngoại hối vẫn còn những tồn tại nhất định. Đó là, tỷ giá chưa 
thật sự phản ánh đúng cung cầu tiền tệ trong nền kinh tế. Sự kết hợp giữa 
chính sách quản lý ngoại hối với các chính sách quản lý vĩ mô đã có nhưng 
chưa hài hòađây là một trong những vấn đề còn tồn tại mà NHNN cần 
nghiên cứu khắc phục trong thời gian tới. 
 20
Mục lục 
Lời mở đầu...............................................................................................
.................................................................................................................
.................................................................................................................
................................................................................................................. 1 
Chương 1: Khái quát chung về nghiệp vụ quản lý ................................... 2 
 Ngoại hối của NHTW ............................................................
................................................................................................................. 
I Mục đích quản lý ngoại hối của NHTW ..................... 
1.Khái niệm 
2. Mục đích quản lý ngoại hối .................................................................. 
II Cơ chế quản lý ngoại hối............................................ 
1. Cơ chế tự do 
2. Cơ chế quản lý 
III Hoạt động ngoại hối của NHTW .......................... 
1. Hoạt động mua bán ngoại hối của NHTW ............................................ 
2. Hoạt động quản lý ngoại hối................................................................. 
3. Nội dung cơ bản của quy chế quản lý 
 ngoại hối .............................................................................................. 
Chương 2: Quản lý và hoạt động ngoại hối của NHNNVN ...................... 5 
I Trước khi ban hành luật ngân hàng ............................ 
II Sau khi ban hành luật ngân hàng ................................ 
III Đánh giá công tác quản lý ngoại hối năm 2002 .......... 
Chương 3: Những kiến nghị về công tác quản lý 
 Ngoại hối năm 2003 và giải pháp nâng cao 
 vai trò quản lý ngoại hối của NHNNVN .............
 9 
I Những kiến nghị về công tác quản lý 
 21
 Ngoại hối năm 2003 ........................................................................ 
II Giải pháp nâng cao vai trò quản lý của 
NHNN trên thị trường ngoại hối............................................................... 
Kết luận....................................................................................................
................................................................................................................. 13 
Tài liệu tham khảo.................................................................................... 
Mục lục .................................................................................................... 
 22
 TàI liệu tham khảo 
 Giáo trình: Nghiệp vụ ngân hàng trung ương 
 -Học viện ngân hàng- 
 Tạp chí khoa học đào tạo Ngân hàng- số 6 năm 2002 
 Tạp chí Ngân hàng –số 1+2 năm 2003 
 Giáo trình: tài chính quốc tế 
 - Học viện ngân hàng- 
 Tạp chí ngân hàng số 7+8 năm 2002,số 6 năm 2003. 

File đính kèm:

  • pdfluan_van_danh_gia_ve_hoat_dong_quan_ly_hoat_dong_ngoai_hoi_c.pdf