Tiểu luận Sự tác động của tỷ giá hối đoái đối với xuất nhập khẩu trong nền kinh tế mở
PHẦN I : PHẦN MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Lịch sử phát triển và vai trò của tỷ giá hối đoái gắn liền với qúa trình lớn mạnh không ngừng
của nền kinh tế thế giới và quan hệ kinh tế quốc tế. Cũng giống như vai trò của giá cả trong
nền kinh tế thị trường, tỷ giá hối đoái có tác động quan trọng tới những biến đổi của nền
kinh tế thế giới nói chung và nền kinh tế của mỗi quốc gia nói riêng. Nó có thể thay đổi vị
thế và lợi ích của các nước trong quan hệ kinh tế quốc tế.
Tỷ giá hối đoái trực tiếp tác động đến sự thăng bằng trong cán cân thanh toán quốc tế của
một quốc gia, mà trước hết là những thay đổi trong cán cân tài khoản vãng lai. Người ta
thường nhận thấy rằng cán cân thương mại của một nước có thể xấu đi hay tốt lên khi có
những biến động của tỷ giá hối đoái, nếu tỷ giá hối đoái tăng (đồng nội tệ mất giá) thì sẽ
khuyến khích xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu như vậy cán cân thanh toán quốc tế của một
nước sẽ được cải thiện và ngược lại nếu tỷ giá hối đoái giảm (đồng nội tệ lên giá) thì sẽ hạn
chế xuất khẩu và khuyến khích nhập khẩu làm cho cán cân thanh toán trở nên xấu đi. Qua
đó ta thấy vai trò của tỷ giá hối đoái đến xuất , nhập khẩu cuả mỗi một quốc gia là vô cùng
to lớn. Đó là lý do vì sao em chọn đề tài “ Tác động của tỷ giá hối đoái đối với xuất, nhập
khẩu trong nền kinh tế mở”.
Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu của đề tài là đi sâu tìm hiểu tỷ giá hối đoái , tìm ra được vai trò cũng như tác động
của tỷ giá hối đoái đối với hoạt động xuất nhập khẩu của nền kinh tế mở , trường hợp thực tế
của hai nền kinh tế : Việt Nam và Trung Quốc . Qua đó đề ra giải pháp , kiến nghị để hoàn
thiện chính sách tỷ giá hối đoái ở nước ta.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Tiểu luận Sự tác động của tỷ giá hối đoái đối với xuất nhập khẩu trong nền kinh tế mở
SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 1 TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUỐC GIA TPHCM ĐẠI HỌC KINH TẾ- LUẬT TIỂU LUẬN KINH TẾ VĨ MÔ 2 : SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐỐI VỚI XUẤT NHẬP KHẨU TRONG NỀN KINH TẾ MỞ GVHD: PGS.TS Nguyễn Văn Luân SVTH: Trần Thị Diễm Trang MSSV: K084010083 SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 2 PHẦN I : PHẦN MỞ ĐẦU Lý do chọn đề tài Lịch sử phát triển và vai trò của tỷ giá hối đoái gắn liền với qúa trình lớn mạnh không ngừng của nền kinh tế thế giới và quan hệ kinh tế quốc tế. Cũng giống như vai trò của giá cả trong nền kinh tế thị trường, tỷ giá hối đoái có tác động quan trọng tới những biến đổi của nền kinh tế thế giới nói chung và nền kinh tế của mỗi quốc gia nói riêng. Nó có thể thay đổi vị thế và lợi ích của các nước trong quan hệ kinh tế quốc tế. Tỷ giá hối đoái trực tiếp tác động đến sự thăng bằng trong cán cân thanh toán quốc tế của một quốc gia, mà trước hết là những thay đổi trong cán cân tài khoản vãng lai. Người ta thường nhận thấy rằng cán cân thương mại của một nước có thể xấu đi hay tốt lên khi có những biến động của tỷ giá hối đoái, nếu tỷ giá hối đoái tăng (đồng nội tệ mất giá) thì sẽ khuyến khích xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu như vậy cán cân thanh toán quốc tế của một nước sẽ được cải thiện và ngược lại nếu tỷ giá hối đoái giảm (đồng nội tệ lên giá) thì sẽ hạn chế xuất khẩu và khuyến khích nhập khẩu làm cho cán cân thanh toán trở nên xấu đi. Qua đó ta thấy vai trò của tỷ giá hối đoái đến xuất , nhập khẩu cuả mỗi một quốc gia là vô cùng to lớn. Đó là lý do vì sao em chọn đề tài “ Tác động của tỷ giá hối đoái đối với xuất, nhập khẩu trong nền kinh tế mở”. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu của đề tài là đi sâu tìm hiểu tỷ giá hối đoái , tìm ra được vai trò cũng như tác động của tỷ giá hối đoái đối với hoạt động xuất nhập khẩu của nền kinh tế mở , trường hợp thực tế SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 3 của hai nền kinh tế : Việt Nam và Trung Quốc . Qua đó đề ra giải pháp , kiến nghị để hoàn thiện chính sách tỷ giá hối đoái ở nước ta. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu chính của bài là tỷ giá hốí đoái nói chung ,sự tác động của tỷ giá hối đoái đối với xuất, nhập khẩu của nền kinh tế mở. Phạm vi nghiên cứu Đề tài chỉ dừng lại ở việc tìm ra tác động của tỷ giá hối đoái đối với xuất , nhập khẩu của một nền kinh tế mở mà ở đây là Trung Quốc và Việt Nam không đi sâu vào việc tìm hiếu cơ chế tỷ giá của mỗi nước. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp chuyên khảo: tham khảo các lý thuyết, các bài viết, sách vở có liên quan đến tỷ giá hối đóai và tác động của nó đối với xuất , nhập khẩu. Phương pháp phân tích thực chứng. Phương pháp chuẩn tắc: phân tích vấn đề dựa trên chính kiến và đưa ra những giải pháp mang tính chủ quan. . SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 4 PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI 1.1Tỷ giá hối đoái 1.1.1 Khái niệm Hiện nay có nhiều cách hiểu khác nhau xung quanh vấn đề tỷ giá hối đoái: - Tỷ giá hối đoái là giá cả của một đồng tiền được biểu hiện bằng một đồng tiền khác ở một thời điểm nhất định. Đây là cách hiểu phổ biến về tỷ giá tại các thị trường ngoại hối thực hiện việc mua bán các đồng tiền khác nhau. Ví dụ: 1USD=17.620VND. trong ví dụ này, giá của USD được biểu thị thông qua VND và 1USD có giá là 17.620VND. - Tỷ giá hối đoái là tỷ lệ trao đổi tiền tệ giữa các đồng tiền. Cách hiểu này về tỷ giá được áp dụng phổ biến trong thống kê, tính toán, đặc biệt là tính toán GDP, GNP, hoặc thu nhập bình quân đầu người của các quốc gia. Ví dụ: Giả sử có 2 đồng tiền A và B, tỷ giá giữa chúng được thiết lập như sau: 1A = xB hoặc 1B = yA Lúc này các tỷ lệ 1: x hay 1: y đều là các tỷ lệ trao đổi giữa 2 đồng tiền. - Tỷ giá hối đoái là sự so sánh sức mua giữa các đồng tiền. Do vậy, người ta có thể xác lập được các tỷ lệ giữa các đồng tiền chủ yếu căn cứ vào tương quan sức mua của chúng trên thị trường. SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 5 Ví dụ: Ta có thể viết tắt: USD/VND = 17.620 hay 1USD = 17.620 VND Có nghĩa là trên thị trường sức mua của 1USD tương đương với sức mua của 17.620 đồng Việt Nam. Tóm lại: thực chất của tỷ giá hối đoái là tương quan sức mua giữa các đồng tiền và là mức giá mà tại đó các đồng tiền có thể chuyển đổi được cho nhau. Ö Với các khái niệm nêu trên, tỷ giá hối đoái là phạm trù kinh tế tồn tại khách quan trong điều kiện kinh tế thị trường. Mọi sự biến động tỷ giá đều có thể dẫn đến sự thay đổi chính sách ngoại thương, giá cả, lãi suất từ đó tác động trực tiếp đến tài sản và thu nhập của các nước. Tỷ giá hối đoái ngày càng đóng vai trò quan trọng không thể thiếu đượcc trong đời sống kinh tế của quốc gia và kinh tế thế giới trước xu thế hội nhập hiện nay. 1.1.2 Phương pháp yết tỷ giá Xét từ thị trường giao dịch, đồng tiền quốc gia của thị trường này được coi là chủ thể, thì yết giá được thực hiện bằng hai cách sau: - Yết giá trực tiếp: là phương pháp lấy ngoại tệ làm đồng tiền yết giá, còn nội tệ là đồng tiền định giá. Ví dụ: tại Hà Nội 1USD = 17.620 VND (yết giá kiểu Châu Âu). - Yết giá gián tiếp: là phương pháp lấy nội tệ làm đồng tiền yết giá, còn ngoại tệ là đồng tiền định giá. Ví dụ: tại New York 1USD = 0,6235 GBP (yết giá kiểu Mỹ). Hiện nay hầu hết các quốc gia đều sử dụng cách yết giá trực tiếp, chỉ có một số ít các quốc gia có đồng tiền mạnh áp dụng yết giá gián tiếp. Yết giá trực tiếp hoặc gián tiếp chỉ là những phương pháp nêu tỷ giá tùy thuộc vào mục đích và tập quán của từng thị trường, hoàn toàn không ảnh hưởng gì đến giá trị trao đổi và phương thức chuyển giao giữa các đồng tiền. SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 6 Về cách yết giá trực tiếp hay gián tiếp, chưa có một văn bản nào quy định. Trên thực tế cũng không thể có một tổ chức nào quy định áp đặt vấn đề này, vì đó là việc làm hoàn toàn mang tính độc lập của mỗi quốc gia. Nhưng trong lịch sử trao đổi tiền tệ thì những đồng tiền mạnh như : USD, EUR, GBP đã và đang là đồng tiền yết giá. Đồng thời, những đồng tiền quốc tế SDRs luôn luôn giữ vị trí đồng tiền yết giá vì chúng là ngoại tệ của các quốc gia thành viên. 1.1.3Phân loại tỷ giá hối đoái -Căn cứ vào đối tượng xác định tỷ giá, có thể chia làm tỷ giá chính thức và tỷ giá thị trường a. Tỷ giá chính thức là tỷ giá do Ngân hàng TW của nước đó xác định. Trên cơ sở của tỷ giá này các Ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng sẽ ấn định tỷ giá mua bán ngoại tệ giao ngay, có kì hạn, hoán đổi. b. Tỷ giá thị trường là tỷ giá được hình thành trên cơ sở quan hệ cung cầu trên thị trường hối đoái. - Căn cứ vào kì hạn thanh toán, có thể chia làm tỷ giá giao ngay và tỷ giá có kì hạn. a. Tỷ giá giao ngay (SPOT) là tỷ giá do tổ chức tín dụng yết giá tại thời điểm giao dịch hoặc do hai bên thỏa thuận nhưng phải đảm bảo trong biểu độ do Ngân hàng Nhà nước qui định. Việc thanh toán giữa các bên phải được thực hiện trong vòng 2 ngày làm việc tiếp theo, sau ngày cam kết mua hoặc bán. b. Tỷ giá giao dịch kì hạn (FORWARDS) là tỷ giá giao dịch do tổ chức tín dụng tự tính toán và thỏa thuận với nhau nhưng phải đảm bảo trong biên độ qui định về tỷ giá kì hạn hiện hành của Ngân hàng nhà nước tại thời điểm kí hợp đồng. - Căn cứ vào giá trị của tỷ giá, có thể chia làm tỷ giá danh nghĩa và tỷ giá thực. SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 7 a. Tỷ giá hối đoái danh nghĩa là tỷ giá của một loại tiền tệ được biểu hiện theo giá hiện tại, không tính đến bất kì ảnh hưởng nào của lạm phát. b. Tỷ giá hối đoái thực là tỷ giá có tính đến tác động của lạm phát và sức mua trong 1 cặp tiền tệ phản ánh giá cả hàng hóa tương quan có thể bán ra nước ngoài và hàng tiêu thụ trong nước. Tỷ giá này đại diện cho khả năng cạnh tranh quốc tế của nước đó. - Căn cứ vào phương thức chuyển ngoại hối, có thể chia làm tỷ giá điện hối và tỷ giá thư hối a . Tỷ giá điện hối là tỷ giá thường được niêm yết tại ngân hàng. Đó là tỷ giá chuyển ngoại hối bằng điện. Tỷ giá điện hối là tỷ giá cơ sở để xác định các loại tỷ giá khác. b . Tỷ giá thư hối tức là tỷ giá chuyển ngoại hối bằng thư. Tỷ giá điện hối thường cao hơn tỷ giá thư hối. - Căn cứ vào thời điểm mua bán ngoại hối có thể phân biệt tỷ giá mua và tỷ giá bán của ngân hàng. a. Tỷ giá mua là tỷ giá của ngân hàng mua ngoại hối vào. b. Tỷ giá bán là tỷ giá của ngân hàng bán ngoại hối ra. Tỷ giá mua bao giờ cũng thấp hơn tỷ giá bán và khoản chênh lệch đó là lợi nhuận kinh doanh ngoại hối của ngân hàng. Thông thường thì ngân hàng không công bố tất cả tỷ giá của các hợp đồng đã kí kết trong môt ngày mà chỉ công bố tỷ giá của hợp đồng kí kết cuối cùng trong ngày đó, người ta gọi đó là tỷ giá đóng cửa. Tỷ giá đóng cửa được coi là chỉ tiêu chủ yếu về tình hình biến động của tỷ giá trong ngày hôm đó. Tỷ giá được công bố vào đầu giờ của đầu ngày giao dịch được gọi là tỷ giá mở cửa. Trong nghiệp vụ mua bán ngoại hối của ngân hàng còn chia ra tỷ giá tiền mặt và tỷ giá chuyển khoản. Tỷ giá chuyển khoản bao giờ cũng cao hơn tỷ giá tiền mặt . SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 8 1.1.4 Chức năng của tỷ giá - Chức năng so sánh sức mua của các loại tiền tệ khác nhau Thông qua tỷ giá có thể so sánh được giá cả trên thị trườg trong nước với thị trường thế giới , so sánh được năng suất lao động , giá thành trong nước với các nước khác. - Chức năng kích thích (điều chỉnh xuất , nhập khẩu, thu chi quốc tế) Thông qua việc điều hành các tỷ giá khác nhau để kích thích xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu, nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu trên thị trường ngoài nước , khuyến khích du lịch, kiều hối .. để tăng thu nhập ngoại tệ hoặc hạn chế chi tiêu ngoại tệ ra nước ngoài. - Chức năng phân phối tỷ giá là một phương tiện phân phối lại thu nhập quốc dân. Nó có khả ănng phân phối lại thu nhâp giữa các ngành kinh tế đối ngoại trong một nước và có khả năng phân phối lại thu nhập quốc dân giữa các nước có quan hệ kinh tế với nhau. Khi nhà nước phá giá tiền tệ nước mình có nghĩa là sẽ phân phối lại thu nhập của các nhà nhập khẩu, trợ cấp cho các nhà xuất khấu có khả năng cạnh tranh xuất khẩu và ngược lại. 1.2 Mối quan hệ giữa tỷ giá hối đoái và hoạt động xuất nhập khẩu 1.2.1Các nhân tố ảnh hưởng đến tỷ giá -Lạm phát: Xét về mặt lý thuyết, nếu các yếu tố khác như nhau, khi tỷ lệ lạm phát của một nước tăng tương đối so với lạm phát của một nước khác, mức cầu đồng tiền nước đó giảm do xuất khẩu giảm vì giá cao hơn so với nước kia. Ngoài ra, người tiêu dùng và các doan ... XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 14 2.2 Sự tác động của tỷ giá hối đoái đối với xuất, nhập khẩu của Việt Nam 2.2.1Tổng quan về xuất , nhập khẩu cuả Việt Nam từ 2000 đến 2010 Nguồn : Bộ Thương Mại SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 15 Kim ngạch xuất nhập khẩu giai đoạn 2000 – 2010 Nguồn: Tổng cục thống kê Việt Nam chủ yếu xúât khẩu các mặt hàng : dầu thô, dệt may, da giày , thủy sản,gạo, cà phê, cao su, chè, hạt tiêuCác thị trường nhập khẩu hàng Việt Nam như: Mỹ(thị trường lớn nhất), Nhật Bản, Singapo, Trung QuốcNhìn chung Châu Á vẫn là thị trường nhập khẩu hàng Việt Nam nhiều nhất chiếm trên 45% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.. Tổng kim ngạch nhập khẩu hàng hoá từ năm 2000 đến 2005 tăng khoảng 19%/năm, nhập siêu khoảng 4 tỷ USD/năm, bằng 17,5% tổng kim ngạch xuất khẩu. Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hoá trước thời kỳ đổi mới chỉ đạt khoảng 1 tỷ USD/năm cuối năm 2005 tổng kim ngạch xuất khẩu đã vượt hơn 50% GDP, tức là trên 25 tỷ USD/năm. Cơ cấu nhập khẩu chuy ển hướng theo hướng tích cực theo đó giảm tỷ trọng hàng công nghiệp nặng và khoáng sản. Năm 2006 về cơ cấu nhập khẩu có khoảng 70% là hàng nguyên vật liệu phục vụ sản xuất để tái xuất khẩu và sản xuất trong nước bao gồm các mặt hàng: gỗ nguyên liệu, bột giấy, đồng nguyên liệu, bông và sợi các loại,phân bón, sắt thép, da nguyên liệu, máy móc, thiết bịcác mặt hàng tiêu dùng khác chiếm khoảng 30%. Nếu như năm 2006 cả nước xuất khẩu SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 16 39,6 tỷ USD, nhập khẩu 44,4 tỷ USD thì chỉ trong 7 tháng đầu năm 2007, kim nghạch xuất khẩu cả nước đạt trên 27 tỷ USD trong khi nhập khẩu lên tới con số 32,2 tỷ USD tăng trên 30% so với cùng kì năm 2006 bằng 72,5 % so với năm 2006 và mức nhập siêu đạt tới 5 tỷ USD. Năm 2008, nứơc ta nhập siêu 17 tỷ USD, Năm 2009 nhập siêu hơn 12 tỷ USD . Tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2010 đạt 71,6 tỉ USD, tăng 25,5% so với năm 2009, Kim ngạch hàng hóa nhập khẩu đạt 84 tỷ USD tăng 20,1% so với năm trước. nhập siêu hàng hóa cả năm khoảng 12,4 tỉ USD, bằng 17,3% kim ngạch xuất khẩu, thấp hơn mức 20% của kế hoạch và thấp hơn khá nhiều so với mức 22,5% của năm trước. 2.2.2Tác động của tỷ giá hối đoái thực đối với hoạt động xuất, nhập khẩu nước ta từ 2000- 2010 - Tác động của tỷ giá hối đoái thực song phương đối với xuất, nhập khẩu Chú ý : Vì Việt Nam sử dụng cách yết gía trực tiếp nên ta có công thức : Tỷ giá hối đoái thực = (tỷ gía hối đoái danh nghĩa. Gía hàng ngoại)/ giá hàng nội Tỷ giá thực song phương ở đây thể hiện tương quan sức mua giữa VND và USD . Ta có biểu đồ mối quan hệ giữa REER và cán cân thương mại như sau: SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 17 Nguồn: Indicator/2008/Pdf/vie:pdf Từ năm 2000-2005, mặc dù tỷ giá thực tăng nhưng không cải thiện được sức cạnh tranh thương mại quốc tế của Việt Nam vì tốc độ tăng trưởng của nhập khẩu lớn hơn tốc độ tăng trưởng của xuất khẩu. Nguyên nhân là do chịu tác động của hai yếu tố giá và lượng của một số mặt hàng chủ lực như xăng dầu, sắt thép, phân bón do bị ảnh hưởng của tình hình kinh tế, chính trị có nhiều biến động, chiến tranh Irắc, căng thẳng về chính trị đặc biệt ở Trung Đông, dịch bệnh SARS vv.Tuy nhiên chúng ta vẫn thấy được sự tăng giá của tỷ giá hối đoái thực từ 2001-2003 đã thực sự làm tăng xuất khẩu cuả nước ta trong giai đoạn này. - Ta có biểu đồ thể hiện biến động tỷ gía VND/USD và VND/EUR lần lượt trong giai đoạn 2001-2003 như sau: SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 18 Biểu đồ thể hiện tỷ trọng kim ngạch xuất sang Hoa Kỳ và Châu Âu từ 2001-2003 SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 19 Từ năm 2006-2008, tỷ giá thực giảm do eR<1 tức là giá hang nội trở nên đắt tương đối so với hàng ngoại và điều này đã làm xói mòn sức cạnh tranh thương mại quốc tế, thể hiện ở tốc độ tăng trưởng của xuất khẩu thấp hơn tốc độ tăng trưởng nhập khẩu. Từ năm 2008, trước tình hình suy thoái kinh tế quốc tế ảnh hưởng mạnh đến Việt nam, các dòng vốn vào Việt nam bị hạn chế, ngân hàng nhà nước đã chủ động điều chỉnh tỷ giá liên ngân hàng để tăng tính thanh khoản trên thị trường ngoại tệ, Tính đến 26/12/2008, ngân hàng nhà nước đã điều chỉnh biên độ tỷ giá từ 2% lên 5%, điều chỉnh tỷ giá ngoại tệ liên ngân hàng 5,16%. Kết quả đạt được tình hình nhập siêu cả nước đã giảm. Ngày 26/11/2009, ngân hàng nhà nước hạ biên độ tỷ giá từ mức 5% xuống 3%, đồng thời nâng tỷ giá liên ngân hàng thêm 5,44%, lên mức 17.961 VND/USD.Việc nâng tỷ giá danh nghĩa vào giai đoạn này là một cách để đẩy mạnh xuất khẩu khi khủng hoảng đã đi qua, các thị trường lớn như Mỹ đã bắt đầu có dấu hiệu phục hồi. Ngày 10/2/2010, ngân hàng nhà nước quyết định điều chỉnh tỷ giá liên ngân hàng từ mức 17.941 VND/USD lên mức 18.544 VND/USD, đồng thời ấn định lãi suất tiền gửi tối đa bằng đôla Mỹ của các tổ chức kinh tế tại ngân hàng ở mức 1%. Các quyết định này là nhằm mục đích cân đối cung cầu ngoại tệ, tạo điều kiện kiểm soát cung tiền, khuyến khích xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và kết quả đạt được tống kim ngạch xuất khẩu trong năm 2010 đã tăng so với năm 2009 qua đó đã giảm thâm hụt thương mại. Tác động của tỷ giá hối đóai thực đa phương đối với xuất, nhập khẩu REER được tính thông qua rổ tiền tệ gồm 11 đồng tiền các nước có quan hệ thương mại với Việt Nam: Singapore, Nhật Bản, Mỹ, Anh, Úc, Trung Quốc, Liên minh Châu Âu, Malaysia, Thái Lan, Hàn Quốc và Indonexia. Kết quả như sau: SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 20 Nguồn: worldbank. org Qua chỉ số REER tính được ở từng năm, có thể nhận thấy rằng, trong giai đoạn 1999-2003, REER có xu hướng tăng, đã làm cho cán cân thương mại trong giai đoạn này được cải thiện, thậm chí là thặng dư chút ít trong một số năm. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2004-2007, REER có xu hướng giảm. Tỷ giá thực giảm làm cho VND lên giá thực. VND lên giá thực làm xói mòn sức cạnh tranh thương mại quốc tế của Việt Nam, thể hiện ở cán cân thương mại trong giai đoạn này thâm hụt rất lớn. Đến đây, có một điều cần lưu ý là: tại năm 2004, REER giảm sẽ làm xói mòn sức cạnh tranh thương mại quốc tế của Việt Nam (theo lý thuyết) nhưng thực tế, tại năm này đường chỉ số xuất khẩu nằm cao hơn đường chỉ số nhập khẩu, nghĩa là sức cạnh tranh thương mại quốc tế của Việt Nam được cải thiện. Điều này có thể được xem là do độ lệch về thời gian tác động của tỷ giá lên xuất nhập khẩu (giai đoạn trước REER tăng). Như vậy, khi tỷ giá REER giảm chứng tỏ giá hàng xuất khẩu trở nên đắt hơn và giá hàng nhập khẩu trở nên rẻ hơn một cách tương đối, điều này sẽ góp phần làm giảm giá trị kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Nói cách khác, nếu không điều chỉnh chính thức một cách hợp lý sẽ không có lợi cho cán cân thương mại của Việt Nam . SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 21 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ N ƯỚC TA 3.1 Mục tiêu của chính sách tỷ giá nước ta trong thời gian tới - Chính sách tỷ giá phải giữ vững thế cân bằng nội và cân bằng ngoại. - Ổn định tỷ giá trong mối tương quan cung cầu ngoại tệ trên thị trường xuất khẩu kích thích xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu, cải thiện cán cân thanh toán quốc tế và tăng dự trữ ngoại tệ. - Từng bước nâng cao uy tín của VNĐ, tạo điều kiện VNĐ trở thành đồng tiền tự do chuyển đổi. - Phối hợp với chính sách ngoại hối để chống hiện tượng đô la hóa. 3.2 Những giải pháp nhằm hoàn thiện chính sách tỷ giá nước ta -Cần có sự phối hợp đồng bộ các chính sách kinh tế vĩ mô trong cải cách. Trong chính sách tỷ giá hối đoái, việc điều chỉnh tỷ giá có ảnh hưởng đến giá cả trong nước và quốc tế, thay đổi tỷ giá cũng là điều kiện tiên quyết trong thay đổi chính sách thương mại, đặc biệt trong điều kiện mở cửa. Trong sự phối hợp với các lĩnh vực khác của nền kinh tế, việc điều chỉnh theo hướng thay đổi tỷ giá không mang tính chất cứng nhắc mà được xem như là phù hợp với các giai đoạn phát triển khác nhau của nền kinh tế. - Phải duy trì một chính sách tỷ giá hối đoái phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế của quốc gia trong từng giai đoạn. Một chính sách tỷ giá hối đoái được coi là phù hợp bao gồm: + Lựa chọn thời điểm phá giá đồng nội tệ phù hợp. + Duy trì tỷ giá phù hợp với mục tiêu phát triển theo hướng nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. - Tiếp tục duy trì cơ chế tỷ giá thả nối có quản lý của nhà nước. SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 22 -Chính sách tỷ giá hối đoái phải đóng vai trò tích cực trong việc bảo hộ một cách hợp lý các doanh nghiệp trong nước. - Hoàn thiện công tác quản lý ngoại hối ở Việt Nam, xây dựng chính sách khuyến khích xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu. -Hoàn thiện thị trường ngoại hối Việt Nam để tạo điều kiện cho việc thực hiện chính sách ngoại hối có hiệu quả bằng cách mở rộng thị trường ngoại hối để các doanh nghiệp, các định chế tài chính phi ngân hàng tham gia thị trường ngày một nhiều tạo thị trường hoàn hảo hơn. - Hoàn thiện cơ chế điều chỉnh TGHĐ Việt Nam, từng bước lọai bỏ dần việc quy định khung tỷ giá với biên độ quá chặt của ngân hàng nhà nước với các NHTM - Thực hiện chính sách đa ngoại tệ: không nên chỉ áp dụng một lọai ngoại tệ mạnh cho đồng tiền nước mình. Điều này sẽ gây ra nhiều điều bất lợi khi có những biến cố xảy ra cho đồng tiền đó. SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 23 PHẦN III: KẾT LUẬN Tỷ giá hối đóai ngày càng đóng vai trò quan trọng đối với nền kinh tế mở thông qua việc ảnh hưởng đến hoạt động xuất, nhập khẩu. Mỗi quốc gia có một chính sách tỷ giá khác nhau và điều cốt lõi là làm sao để chính sách tỷ giá hối đoái phù hợp với quốc gia mình và có thể khuyến khích xuất khẩu, hạn chế nhập khẩu để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Trước tình hình kinh tế thế giới đầy biến động đòi hỏi chính sách tỷ giá hối đóai của một quốc gia phải linh hoạt để có những điều chỉnh phù hợp tránh thiệt hại có thể có cho nền kinh tế. SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 24 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Bài giảng môn Kinh Tế Vĩ Mô của PGS.TS Nguyễn Văn Luân Tài liệu tham khảo: PGS.TS Lê Văn Tư, TS.Nguyễn Quốc Khanh- Tài Chính Quốc Tế-Nhà xuất bản Lao Động –Xã Hội hoi-doai-o-viet-nam-.262370.html t%E1%BB%B7-gi%C3%A1-h%E1%BB%91i-%C4%91o%C3%A1i viet-nam.108353.html SỰ TÁC ĐỘNG CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI ĐẾN XUẤT , NHẬP KHẨU GVHD: PGS.TS NGUYỄN VĂN LUÂN Page 25
File đính kèm:
- tieu_luan_su_tac_dong_cua_ty_gia_hoi_doai_doi_voi_xuat_nhap.pdf