Tiểu luận Nghiên cứu về Chất lượng tăng trưởng kinh tế của tỉnh Bình Phước
Những năm gần đây, khi mà nền kinh tế có những khởi sắc nhất định, bên cạnh việc quan tâm đến tăng trưởng kinh tế ở mặt tăng lên về số lượng thu nhập tăng thêm thì người ta bắt đầu quan tâm đến mặt chất lượng của những con số này, nói cách khác là người ta quan tâm nhiều hơn đến chất lượng tăng trưởng kinh tế.
Có nhiều quan niệm khác nhau về chất lượng tăng trưởng kinh tế. Nhưng nhìn chung tất cả đều hướng tới phản ánh nền kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng cao, duy trì trong một thời gian dài, gắn với quá trình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực bảo vệ môi trường, nâng cao hiệu quả quản lý của Nhà nước, phúc lợi xã hội được cải thiện, giảm số người nghèo đói.
Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế cũng tồn tại mặt trái của nó, chúng ta đã biết nhiều đến tình trạng khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên, ô nhiễm môi trường, phân hóa giàu nghèo, văn hóa – xã hội không theo kịp phát triển kinh tế… Đó là lý do vì sao các quốc gia, các địa phương thường hay chú trọng đến vấn đề chất lượng tăng trưởng kinh tế trong các kế hoạch phát triển của mình.
Bình Phước là một tỉnh thuộc miền Đông Nam bộ, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, diện tích khoảng 6871, 5 km2, có 260,4 km đường biên giới giáp với vương quốc Campuchia. Tỉnh là cửa ngõ, cầu nối của vùng Đông Nam bộ với Tây Nguyên và Campuchia. Thế mạnh của tỉnh là cây công nghiệp (điều, hồ tiêu, cà phê, cao su,…), ngoài ra, tỉnh còn là nơi tập trung nhiều khu công nghiệp trọng điểm. Trong những năm gần đây kinh tế Bình Phước nằm trong nhóm 10 tỉnh có tăng trưởng cao nhất cả nước. Năm 2013, kinh tế Bình Phước tiếp tục duy trì được tăng trưởng tương đối cao. GDP của địa phương ước tính tăng 9,59%; thu nhập bình quân đầu người/năm đạt trên 41,6 triệu đồng, tăng khoảng 9,4% so với năm 2012... Theo thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng kết quả mà Bình Phước đạt được trong thời gian qua là khá toàn diện.
Với vị thế là một vùng đất hứa cho phát triển kinh tế xã hội trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam trong tương lai, Binh Phước đang đứng trước thời cơ tăng trưởng rất lớn nhưng cũng phải đối mặt với những thách thức không hề nhỏ của tăng trưởng bền vững. Thêm vào đó, vấn đề chất lượng tăng trưởng kinh tế hiện nay đang thu hút rất nhiều sự quan tâm của các nhà khoa học kinh tế. Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu, sách báo, bài viết… tiếp cận vấn đề này dưới nhiều góc độ khác nhau, từ tổng quan tình hình cho đến từng chỉ tiêu, từ trên quy mô tổng thể quốc gia đến cụ thể từng địa phương. Tuy nhiên, qua nghiên cứu tổng quan vẫn chưa có đề tài nào nghiên cứu về chất lượng tăng trưởng kinh tế ở một tỉnh giàu tiềm năng như Bình Phước. Vì thế, nghiên cứu về “Chất lượng tăng trưởng kinh tế của tỉnh Bình Phước” trong thời điểm này để kịp thời đưa ra các giải pháp, hướng đi đúng đắn cho sự phát triển của địa phương là một vấn đề vô cùng cấp thiết.
Tóm tắt nội dung tài liệu: Tiểu luận Nghiên cứu về Chất lượng tăng trưởng kinh tế của tỉnh Bình Phước

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT KHOA KINH TẾ --- TIỂU LUẬN CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ TỈNH BÌNH PHƯỚC MÔN HỌC: KINH TẾ PHÁT TRIỂN GVHD: PGS. TS Nguyễn Chí Hải LỚP: K11401T NHÓM: 1 THÀNH VIÊN: Nguyễn Ngọc Chân K114010006 Nguyễn Thị Hồng Ngọc K114030409 TP. HCM THÁNG 4/2014 MỤC LỤC MỞ ĐẦU ..................................................................................................................................2 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ....................1 1.1. Lý luận chung về chất lượng tăng trưởng kinh tế........................................................1 1.1.1. Tăng trưởng kinh tế. ...........................................................................................1 1.1.2. Các quan điểm về chất lượng tăng trưởng kinh tế................................................1 1.1.3. Các chỉ tiêu phản ánh chất lượng tăng trưởng kinh tế..........................................3 1.1.4. Các nhân tố ảnh hưởng tới chất lượng tăng trưởng kinh tế..................................8 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở BÌNH PHƯỚC.1 2.1. Tình hình tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước. ...........................................................11 2.1.1. Giới thiệu khái quát về Bình Phước...................................................................11 2.1.2. Khái quát tình hình tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước. .....................................12 2.2. Phân tích chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước............................................15 2.2.1. Phân tích hiệu quả sử dụng các yếu tố sản xuất..................................................15 2.2.2. Phân tích chuyển dịch cơ cấu kinh tế của Bình Phước........................................23 2.2.3. Phân tích chất lượng tăng trưởng kinh tế với khả năng đảm bảo cơ sở hạ tầng. .26 2.2.4. Phân tích chất lượng tăng trưởng kinh tế với các vấn đề môi trường..................28 2.2.5. Phân tích về năng lực cạnh tranh tăng trưởng. ..................................................30 2.3. Đánh giá chung.........................................................................................................33 2.3.1. Những thành tựu...............................................................................................33 2.3.2. Những hạn chế. .................................................................................................33 CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở BÌNH PHƯỚC....................................................................................................34 3.1. Định hướng và mục tiêu nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế.............................34 3.2. Giải pháp .................................................................................................................36 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Những năm gần đây, khi mà nền kinh tế có những khởi sắc nhất định, bên cạnh việc quan tâm đến tăng trưởng kinh tế ở mặt tăng lên về số lượng thu nhập tăng thêm thì người ta bắt đầu quan tâm đến mặt chất lượng của những con số này, nói cách khác là người ta quan tâm nhiều hơn đến chất lượng tăng trưởng kinh tế. Có nhiều quan niệm khác nhau về chất lượng tăng trưởng kinh tế. Nhưng nhìn chung tất cả đều hướng tới phản ánh nền kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng cao, duy trì trong một thời gian dài, gắn với quá trình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực bảo vệ môi trường, nâng cao hiệu quả quản lý của Nhà nước, phúc lợi xã hội được cải thiện, giảm số người nghèo đói. Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế cũng tồn tại mặt trái của nó, chúng ta đã biết nhiều đến tình trạng khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên, ô nhiễm môi trường, phân hóa giàu nghèo, văn hóa – xã hội không theo kịp phát triển kinh tế Đó là lý do vì sao các quốc gia, các địa phương thường hay chú trọng đến vấn đề chất lượng tăng trưởng kinh tế trong các kế hoạch phát triển của mình. Bình Phước là một tỉnh thuộc miền Đông Nam bộ, nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, diện tích khoảng 6871, 5 km2, có 260,4 km đường biên giới giáp với vương quốc Campuchia. Tỉnh là cửa ngõ, cầu nối của vùng Đông Nam bộ với Tây Nguyên và Campuchia. Thế mạnh của tỉnh là cây công nghiệp (điều, hồ tiêu, cà phê, cao su, ), ngoài ra, tỉnh còn là nơi tập trung nhiều khu công nghiệp trọng điểm. Trong những năm gần đây kinh tế Bình Phước nằm trong nhóm 10 tỉnh có tăng trưởng cao nhất cả nước. Năm 2013, kinh tế Bình Phước tiếp tục duy trì được tăng trưởng tương đối cao. GDP của địa phương ước tính tăng 9,59%; thu nhập bình quân đầu người/năm đạt trên 41,6 triệu đồng, tăng khoảng 9,4% so với năm 2012... Theo thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng kết quả mà Bình Phước đạt được trong thời gian qua là khá toàn diện. 2 Với vị thế là một vùng đất hứa cho phát triển kinh tế xã hội trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam trong tương lai, Binh Phước đang đứng trước thời cơ tăng trưởng rất lớn nhưng cũng phải đối mặt với những thách thức không hề nhỏ của tăng trưởng bền vững. Thêm vào đó, vấn đề chất lượng tăng trưởng kinh tế hiện nay đang thu hút rất nhiều sự quan tâm của các nhà khoa học kinh tế. Đã có rất nhiều công trình nghiên cứu, sách báo, bài viết tiếp cận vấn đề này dưới nhiều góc độ khác nhau, từ tổng quan tình hình cho đến từng chỉ tiêu, từ trên quy mô tổng thể quốc gia đến cụ thể từng địa phương. Tuy nhiên, qua nghiên cứu tổng quan vẫn chưa có đề tài nào nghiên cứu về chất lượng tăng trưởng kinh tế ở một tỉnh giàu tiềm năng như Bình Phước. Vì thế, nghiên cứu về “Chất lượng tăng trưởng kinh tế của tỉnh Bình Phước” trong thời điểm này để kịp thời đưa ra các giải pháp, hướng đi đúng đắn cho sự phát triển của địa phương là một vấn đề vô cùng cấp thiết. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Về chất lượng tăng trưởng kinh tế nói chung thời gian qua trên thế giới và ở cả Việt Nam cũng đã có nhiều đề tài, nhiều nhà khoa học kinh tế đề cập tới vấn đề này. Trên thế giới, một số nhà kinh tế học như G. Beckeer, R.Lucas, J.Stiglitz, từ những nghiên cứu của mình đã đưa ra những quan điểm về tăng trưởng kinh tế, cũng như chất lượng tăng trưởng kinh tế. Từ những quan điểm đó đã mở rộng ra và hình thành nên khái niệm tăng trưởng kinh tế và chất lượng tăng trưởng kinh tế cũng như bộ các tiêu chuẩn của chúng. Ở Việt Nam cũng có rất nhiều các đề tài về chất lượng tăng trưởng kinh tế, không chỉ xét trên quy mô quốc gia mà còn có cả các đề tài đánh giá chất lượng tăng trưởng kinh tế ở một địa phương cụ thể. Chất lượng tăng trưởng kinh tế trên quy mô quốc gia có thể thấy nổi trội lên là các đề tài như: “Một số quan niệm về chất lượng tăng trưởng kinh tế” của Thịnh Văn Khoa, bài viết đã nêu ra một số quan niệm thường gặp về chất lượng tăng trưởng kinh tế và phân tích từng quan điểm trong từng trường hợp nhất định. 3 GS. TS Đỗ Đức Bình, “Chất lượng tăng trưởng kinh tế Việt Nam dưới góc độ hiệu quả và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế: hiện trạng và một số giải pháp”. Công trình đã đánh giá chất lượng kinh tế Việt Nam dưới góc độ hiệu quả và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế từ đó đưa ra các giải pháp cụ thể. GS,TS, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Vũ Văn Hiền, bài viết “Phát triển bền vững ở Việt Nam”, mục Nghiên cứu – trao đổi, tạp chí Cộng Sản. Bài viết đưa ra cái nhìn tổng quan vể phát triển bền vững, từ đó liên hệ thực trạng ở Việt Nam, đặt ra những vấn đề nổi bật và hướng đi đột phá để giải quyết. PGS.TS. Nguyễn Thế Chinh, “Nâng cao chất lượng tăng trưởng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế gắn với khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên”. Công trình nghiên cứu vai trò quan trọng của việc khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên đối với chất lượng tăng trưởng kinh tế và đưa ra những biện pháp nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế gắn với khai thác, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên. Về cụ thể ở các địa phương, có các công trình như: Nguyễn Văn Đoàn, “Giải quyết vấn đề xã hội trong tăng trưởng kinh tế ở Vĩnh Phúc”. Đề tài nghiên cứu chất lượng tăng trưởng kinh tế ở khía cạnh giải quyết các vấn đề xã hội. Bên cạnh đó tác giả còn đưa ra hướng đi cho tỉnh Vĩnh Phúc trong giải quyết các vấn đề xã hội nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế. Phạm Văn Binh, “Các giải pháp nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế tỉnh Gia Lai”. Từ thực trạng ở tỉnh Gia Lai, đề tài tập trung đưa ra những giải pháp đồng bộ từ thể chế đến mối trường nhầm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Gia Lai. TS Đỗ Phú Trần Tình, “Nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế ở thành phố Hồ Chí Minh trong hội nhập kinh tế quốc tế”. Đề tài phân tích sâu thực trạng chất lượng tăng trưởng kinh tế ở thành phố Hồ Chí Minh trên nhiều mặt, từ đó đưa ra các giải pháp để nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế trên địa bàn. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài 4 Mục đích của tiểu luận là làm rõ cơ sở lý thuyết và thực trạng về chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước trong thời gian qua. Từ đó, đề xuất các kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước trong thời gian sắp tới. Tuy nhiên, trong khuôn khổ một bài tiểu luận nhỏ chưa thể nào khai thác hết được các khia cạnh của chất lượng tăng trưởng kinh tế. Dựa vào phương pháp luận và những nghiên cứu trước đây bài tiểu luận chỉ dừng lại ở 3 mục tiêu chính sau đây: Trình bày cơ sở lý thuyết về tăng trưởng kinh tế và chất lượng tăng trưởng kinh tế để làm cơ sở cho việc phân tích đánh giá cho trường hợp ở tỉnh Bình Phước. Từ tình hình và số liệu thực tế phân tích các yếu tố và khía cạnh để có những đánh giá về chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước.. Trên cơ sở phân tích, kết hợp với việc tham khảo kinh nghiệm của các địa phương, các quốc gia trên thế giới, sẽ đề xuất một vài kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế ở tỉnh Bình Phước. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là chất lượng tăng trưởng kinh tế ở tỉnh Bình Phước. Tập trung chủ yếu vào các chỉ tiêu tăng trưởng thực tế của tỉnh để có thể phân tích, đánh giá. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: đề tài nghiên cứu trên địa bàn tỉnh Bình Phước. - Về thời gian: 5. Phương pháp nghiên cứu Nhóm nghiên cứu sử dụng kết hợp các phương pháp như: thống kê mô tả, phân tích, so sánh, đánh giá, mô hình hóa nhằm bổ sung cho nhau, giúp nghiên cứu sâu và đưa ra kết quả đáng tin cậy. 5 Ngoài ra, nhóm còn sử dụng phương pháp thu thập tài liệu bằng cách kế thừa các kết quả nghiên cứu trước đó; tổng hợp các nguồn số liệu thông qua các báo cáo, tổng kết của các sở, ban,ngành trong tỉnh; lấy thông tin thông qua các phương tiện thông tin đại chúng: báo chí, internet 6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn Trước hết đề tài tổng kết và làm rõ được các khía cạnh của chất lượng tăng trưởng kinh tế về mặt phương pháp luận. Về thực tiễn, từ tình hình thực tế, đề tài cơ bản đánh giá được tình hình chất lượng tăng trưởng kinh tế của địa phương; từ đó đưa ra những kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước. Ngoài ra, đề tài cũng sẽ còn tồn tại nhiều khía cạnh chưa thể giải quyết được, đó là điểm yếu nhưng cũng vừa là gợi mở cho các đề tài tiếp theo. 7. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu và kết luận, cấu trúc bài tiểu luận được chia làm 3 chương như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận về chất lượng tăng trưởng kinh tế; Chương 2: Thực trạng chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước; Chương 3: Những kiến nghị nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế ở Bình Phước. 6 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ. 1.1. Lý luận chung về chất lượng tăng trưởng kinh tế. 1.1.1. Tăng trưởng kinh tế. Trong những giai đoạn đầu của quá trình phát triển kinh tế người ta thường quan tâm nhiều đến tăng trưởng kinh tế. Trên thực tế có nhiều các quan điểm khác nhau nhưng bổ sung cho nhau về khái niệm này và tổng quan nhât có thể nói: Tăng trưởng kinh tế là sự tăng thêm hay là sự gia tăng về quy mô sản lượng trong nền kinh tế trong một thời kỳ nhất định. Quy mô sản lượng của nền kinh tế được thể hiện bằng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) hoặc tổng sản phẩm quốc gia (GNP) hoặc tổng sản phẩm bình quân đầu người hoặc thu nhập bình quân đầu người. Nói vậy có nghĩa là tăng trưởng kinh tế là sự tăng thêm hay gia tăng của các chỉ tiêu nêu trên của nền kinh tế trong một thời kỳ nhất định. Nếu thể hiện sự tăng trưởng của nền kinh tế thông qua các chỉ số như GDP hoặc GNI thì chỉ là đơn thuần thể hiện việc mở rộng sản lượng quốc gia của một nước. Còn tăng trưởng kinh tế thể hiện bằng các chỉ số bình quân đầu người có nghĩa là người ta muốn nói đến sự tăng trưởng mức sống của quốc gia đó. Ở cách thứ hai, người ta có thể so sánh giữa các quốc gia với nhau. Tăng trưởng kinh tế là tiền đề vật chất để quốc gia giảm bớt trình trạng đói nghèo, khắc phục lạc hậu, hướng tới giàu có, thịnh vượng. Nhờ vậy, mức sống của người dân sẽ được cải thiện, kéo theo phát triển kinh tế xã hội. Khi nền kinh tế có sự tăng trưởng sẽ giúp các quốc gia giải quyết được các vấn đề tồn đọng về thất nghiệp, cơ sở hạ tầng, giáo dục, y tế Hơn thế nữa, tăng trưởng kinh tế còn là tiền đề vật chất cho các quốc gia củng cố an ninh quốc phòng, củng cố chế độ chính trị, tăng uy tín và vai trò quản lý của nhà nước đối với xã hội. 1.1.2. Các quan điểm về chất lượng tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế còn có mặt trái của nó, sẽ là không nên nếu theo đuổi tăng trưởng bằng mọi giá. Thực tế cho thấy, tăng trưởng kinh tế “quá nóng” sẽ dẫn đến những bất ổn trong ổn định kinh tế vĩ mô, không những thế còn tác động đến môi trường, sử dụng không hiệu quả các nguồn lực của xã hội. Vì thế hiện nay ngoài 1 việc quan tâm đến tăng trưởng kinh tế ở khía cạnh số lượng người ta còn quan tâm đến chất lượng của tăng trưởng kinh tế. Song, để làm rõ khái niệm chất lượng tăng trưởng kinh tế không phải là vấn đề dễ dàng, bởi cho đến hiện nay vẫn còn nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề này. Có thể thấy quan niệm thường gặp nhất là chất lượng tăng trưởng kinh tế là phát triển bền vững. Theo khái niệm của Ủy ban quốc tế về Môi trường và Phát triển (WCED) “Phát triển bền vững là sự phát triển đáp ứng được các nhu cầu của thế hệ hiện tại, nhưng không trở ngại cho việc đáp ứng các nhu cầu của các thế hệ mai sau". Hay rõ hơn, Hội nghị Thượng đỉnh thế giới về phát triển bên vững tại Nam Phi năm 2002 đưa ra khái niệm "Phát triển bền vững là quá trình phát triển có sự kết hợp chặt chẽ, hợp lý, hài hòa giữa ba mặt của sự phát triển, đó là phát triển bền vững về kinh tế, phát triển bền vững về xã hội và phát triển bền vững về môi trường". Theo quan điểm này thì chất lượng tăng trưởng kinh tế không chỉ hiểu là duy trì tốc độ tăng trưởng cao và lâu dài như nhiều người thường hiểu, mà rộng hơn chất lượng tăng trưởng kinh tế gắn liền với phát triển bền vững theo nghĩa chú trọng đến cả ba thành tố: kinh tế, xã hội và môi trường. Thứ hai là đánh giá chất lượng tăng trưởng kinh tế theo quan niệm hiệu quả. Theo quan niệm này chất lượng tăng trưởng kinh tế được đánh giá theo nguồn gốc của tăng trưởng. Đối với tăng trưởng theo chiều rông, nguồn gốc của tăng trưởng là vốn, lao động và khai thác tài nguyên, đối với tăng trưởng theo chiều sâu, nguồn gốc của tăng trưởng lại là thể hiện ở tăng năng suất lao động, hiệu quả sử dụng vốn sản xuất nâng cao với thước đo tổng hợp năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) tăng lên. Vậy chất lượng tăng trưởng kinh tế chính là việc sử dụng có hiệu quả các nguồn lực phát triển kinh tế nêu trên. Hiện nay quan điểm này chỉ phù họp để nghiên cứu đối với các quốc gia phát triển, khi mà người ta bắt đầu quan tâm đến tăng trưởng kinh tế theo chiều sâu. Lúc đó đối với các quốc gia này yếu tố về chất lượng nhân lực, công nghệ có vai trò vượt trội so với các yếu tố truyền thống như tài nguyên thiên nhiên, vốn vật chất, lao động nhiều và rẻ. Điều đó cũng chỉ ra rằng, để tăng trưởng có hiệu quả kinh tế cao trong điều kiện hiện nay, cần đầu tư nâng cao chất lượng ngành giáo dục, đào tạo, khoa học công nghệ, nghiên cứu và triển khai. 2 Quan niệm chất lượng tăng trưởng kinh tế là nâng cao phúc lợi của công dân và gắn liền tăng trưởng với công bằng xã hội. Theo quan điểm này người ta dùng khả năng đáp ứng phúc lợi cho nhân dân làm thước đo cho chất lượng tăng trưởng kinh tế. tăng trưởng tạo nên của cải cho xã hội và chất lượng của tăng trưởng gắn liền với việc sử dụng các của cải đó cho phúc lợi xã hội như thế nào. Cần phải nói thêm ở đây phúc lợi không chỉ thể hiện ở thu nhập bình quân đầu người mà còn là chất lượng cuộc sống, môi trường xã hội, môi trường tự nhiên, cơ hội học tập và chăm lo sức khỏe; công bằng xã hội thể hiện ở nhiều chỉ tiêu như hệ số Gini về giáo dục, thu nhập và tỷ lệ người nghèo trong xã hội. Có vẻ như quan điểm này được đề cao nhất. Quan niệm chất lượng cơ cấu kinh tế là cơ cấu kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế. Đây là quan điểm xuất phát từ coi chất lượng sự vật là sự biến đổi cơ cấu bên trong của sự vật, không gắn chất lượng sự vật với mục đích tồn tại, bối cảnh, môi trường, điều kiện mà sự vật tồn tại hoặc các sự vật có mối liên hệ tác động mật thiết với nhau. Cơ cấu tăng trưởng thể hiện ở chỉ tiêu điểm phần trăm đóng góp của các ngành vào tăng trưởng và chỉ tiêu tỷ trọng đóng góp của mỗi bộ phận trong 100% mức tăng trưởng. Cơ cấu tăng trưởng còn có thể xét theo khu vực thể chế, thành phần kinh tế, vùng, miền và theo yếu tố sản xuất: vốn, lao động, yêú tố năng suất tổng hợp (TFP). Ngoài các quan điểm được nêu trên, khái niệm chất lượng tăng trưởng kinh tế còn được xem xét trên các khía cạnh: năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, thể chế dân chủ trong môi trường chính trị xã hội của nền kinh tế. Nhưng tạm thời những quan điểm nêu trên là những quan điệm trọng yếu nhất góp phần hoàn thiện khái niệm chất lượng kinh tế nói chung. Đối với từng điều kiện tăng trưởng, ở từng quốc gia khác nhau mà người ta xem xét tăng trưởng kinh tế theo quan niệm nào. Với khuôn khổ một bài tiểu luận và vchir xem xét trên quy mô một tỉnh như ở Bình Phước, nhóm nghiên cứu xin chỉ xem xét chất lượng tăng trưởng kinh tế theo phạm vi hẹp, nghĩa là chỉ xem xét qua các chỉ tiêu phản ánh hiệu quả đạt được mặt số lượng của tăng trưởng và khả năng duy trì nó trong dài hạn. Cụ thể là nghiên cứu về các tiêu chí như hiệu quả sử dụng vốn, lao động, hệ số sử dụng vốn, TFP cũng như cơ cấu của các yếu tố đầu vào trong tăng trưởng kinh tế. 1.1.3. Các chỉ tiêu phản ánh chất lượng tăng trưởng kinh tế. 3
File đính kèm:
tieu_luan_nghien_cuu_ve_chat_luong_tang_truong_kinh_te_cua_t.docx