Khóa luận Đánh giá kết quả thực hiện chương trình 106 về xoá đói giảm nghèo tại xã Thạch Bằng huyện Lộc Hà – Tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2011 – 2014

 HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
 KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
 ------  ------
 NGUYỄN CÔNG NƯƠNG
 ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH 106 
 VỀ XOÁ ĐÓI GIẢM NGHÈO TẠI XÃ THẠCH BẰNG 
HUYỆN LỘC HÀ – TỈNH HÀ TĨNH GIAI ĐOẠN 2011 – 2014
 KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
 HÀ NỘI - 2015 HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
 KHOA KINH TẾ VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
 ------  ------
 KHOÁ LUẬN TỐT NGHIỆP
 ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN CHƯƠNG TRÌNH 106 
 VỀ XOÁ ĐÓI GIẢM NGHÈO TẠI XÃ THẠCH BẰNG 
HUYỆN LỘC HÀ – TỈNH HÀ TĨNH GIAI ĐOẠN 2011 – 2014
 Tên sinh viên : Nguyễn Công Nương
 Chuyên ngành đào tạo : Quản lý kinh tế 
 Lớp : QLKT – K56
 Niên khoá : 2011 - 2015
 Giảng viên hướng dẫn : TS. Mai Lan Phương
 HÀ NỘI - 2015 LỜI CAM ĐOAN
 Tôi xin cam đoan rằng số liệu và kết quả nghiên cứu trong bài khoá 
luận là trung thực và chưa hề được sử dụng để bảo vệ một học viên nào.
 Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này 
đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong bài khoá luận đã được chỉ rõ 
nguồn gốc.
 Hà Nội, ngày 25 tháng 5 năm 2015
 Tác giả khoá luận
 Nguyễn Công Nương
 i LỜI CẢM ƠN
 Trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành khoá luận tôi đã đư
ợc sự quan tâm, giúp đỡ tận tình của nhiều tập thể và cá nhân. Nhân đây tôi 
xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc đến:
 UBND xã Thạch Bằng, các thôn cùng tập thể phòng Chính sách xã Thạch 
Bằng đã giúp đỡ và tạo điều kiện cho tôi trong quá trình nghiên cứu tại xã.
 Bà con trong xã Thạch Bằng huyện Lộc Hà đã giúp đỡ tôi trong quá 
trình nghiên cứu để hoàn thành khoá luận.
 Tập thể các thầy, cô giáo trong Khoa Kinh tế và phát triển nông thôn 
cũng như các thầy cô trong bộ môn Phát triển nông thôn đã tận tình giúp đỡ 
tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu đề tài.
 Tôi xin chân thành cảm ơn tới cô giáo TS.Mai Lan Phương - người đã 
tận tình hướng dẫn tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và tạo điều kiện thuận 
lợi cho tôi hoàn thành khoá luận tốt nghiệp.
 Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới gia đình và bạn bè đã chia sẻ, 
giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu để hoàn thành khoá luận 
tốt nghiệp của mình.
 Một lần nữa tôi xin chân thành cám ơn tất cả sự giúp đỡ quý báu của 
các tập thể và cá nhân đã dành cho tôi.
 Hà Nội, ngày 25 tháng 5 năm 2015
 Tác giả khoá luận
 Nguyễn Công Nương
 ii TÓM TẮT KHOÁ LUẬN
 Xoá đói giảm nghèo hiện đang là vân đề cấp thiết không chỉ riêng các tỉnh 
mà còn cả dân tộc. Những chương trình xoá đói giảm nghèo của Đảng và Nhà 
nước ban hành cũng góp phần lớn trong công cuộc xoá đối giảm nghèo cũng như 
nâng cao đời sống cho người dân, phát triển kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, không 
phải chương trình nào cũng đạt kết quả tốt, còn nhiều chương trình không đạt 
được hiệu quả cao. Xuất phát từ thực tiễn trên tôi tìm hiểu về “Đánh giá kết quả 
thực hiện của chương trình 106 về xóa đói giảm nghèo tại xã Thạch Bằng – 
huyện Lộc Hà – tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2011 – 2014.” 
Trong bài khóa luận gồm có 5 phần:
Phần 1: Đặt vấn đề. 
Trong phần này, tôi đã đưa ra lý do chọn đề tài xóa đói giảm nghèo làm đề tài 
cho bài khóa luận của mình.
 - Thực trạng nghèo đói Việt Nam cũng như Thạch Bằng
 - Lý do tôi chọn xã Thạch Bằng, huyện Lộc Hà, tỉnh Hã Tĩnh làm địa bàn 
nghiên cứu:
 + Đây là địa bàn sinh sống của người dân miền ven biển nên có trình độ 
dân trí của người dân thấp, phong tục tập quán lạc hậu, đời sống nhân dân còn 
nghèo nàn.
 + Xã nằm gần biển, địa bàn khó khăn phức tạp, nhiều thiên tai xảy ra đã 
ảnh hưởng gì tới cuộc sống của nhân dân nơi đây? Được sự quan tâm của 
Đảng và Nhà nước tại sao người dân vẫn nghèo, năm trong tốp 2 xã có tỷ lệ 
nghèo nhất huyện Lộc Hà?
Phần 2: Tổng quan về tài liệu nghiên cứu. Trong phần này tôi đã đưa ra:
 - Những cơ sở lý luận và thực tiễn, quan điểm đói nghèo ở Việt Nam và 
trên thế giới.
 - Quan điểm của Đảng và Nhà nước về xóa đói giảm nghèo, thực trạng đói 
nghèo ở các khu vực trên thế giới và của Việt Nam. Những nguyên nhân dẫn 
 iii tới đói nghèo và sự cần thiết phải xóa đói giảm nghèo cũng như thách thức 
với Việt Nam.
 - Những kinh nghiệm xóa đói giảm nghèo ở các nước trên thế giới như 
Trung Quốc, Singapore, Campuchia . là những nước hiện nay nên kinh tế 
rất phát triển. 
 - Khái quát chung về chương trình 106
Phần 3: Địa bàn và phương pháp nghiên cứu.
 - Những đặc điểm tự nhiên của địa bàn nghiên cứu: vị trí địa lý, địa hình, 
khí hậu, thời tiết của địa bàn. Từ đó đưa ra những đánh giá chung về địa bàn
 - Những đặc điểm kinh tế xã hội: Kinh tế, văn hóa - xã hội, đặc điểm về 
sử dụng đất đai.
 - Từ những đặc điểm về kinh tế, văn hóa, xã hội của địa bàn địa bàn. Tôi 
chọn những phương pháp phù hợp để tiến hành thu thập số liệu và các 
phương pháp phân tích thích hợp.
Phần 4: Kết quả nghiên cứu. Là những số liệu, tài liệu từ điều tra thực tiễn.
 - Những kết quả của chương trình 106 về các hoạt động xây dựng phát 
triển xã
 - Những nguyên nhân còn tồn tại trong quá trình thực hiện chương trình
 - Tôi tiến hành phỏng vấn, điều tra bằng phiếu với các hộ trong thôn, xóm. 
Như: Tình hình nhân khẩu, sử dụng đất đai, nhà ở, phương tiện sinh hoạt, 
phương tiện sản xuất, thu nhập - chi tiêu, vốn, học vấn của các hộ điều tra. Từ 
đó tôi có cái nhìn tổng quát về cuộc sống của các hộ.
 - Từ đó đưa những giải pháp nhằm giúp cho công tác thực hiện chương 
trình xoá đói giảm nghèo tại địa bàn thực hiện có hiệu quả hơn.
Phần 5: Kết luận và kiến nghị.
 - Kết luận: đưa ra một cái nhìn tổng quát về đói nghèo tại địa bàn xã, thực 
trạng khi tiến hành các chính sách xóa đói giảm nghèo tại địa phương. Thực 
trạng chung trên cả nước.
 - Kiến nghị đối với Trung ương và với UBND cấp tỉnh và xã
 iv MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ...............................................................................................i
LỜI CẢM ƠN....................................................................................................ii
TÓM TẮT KHOÁ LUẬN................................................................................iii
MỤC LỤC .........................................................................................................v
DANH MỤC BẢNG ......................................................................................viii
DANH MỤC HÌNH..........................................................................................ix
DANH MỤC VIẾT TẮT...................................................................................x
PHẦN I: MỞ ĐẦU...........................................................................................1
1.1. Đặt vấn đề..................................................................................................1
1.2. Mục tiêu nghiên cứu...................................................................................2
1.2.1. Mục tiêu chung........................................................................................2
1.2.2. Mục tiêu cụ thể........................................................................................3
1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu đề tài ....................................................3
1.3.1. Đối tượng nghiên cứu..............................................................................3
1.3.2. Phạm vi nghiên cứu.................................................................................3
1.4. Ý nghĩa khoa học của đề tài luận văn.........................................................4
1.5. Bố cục của khóa luận .................................................................................4
PHẦN II: TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU ...................................5
2.1. Cơ sở lí luận ...............................................................................................5
2.1.1. Các khái niệm liên quan...........................................................................5
2.1.2. Các quan niệm về đói nghèo ...................................................................6
2.1.3. Quan niệm đói nghèo của Việt Nam .......................................................9
2.1.4. Tiêu chí đánh giá nghèo đói...................................................................12
2.1.5. Các chương trình xóa đói giảm nghèo chủ yếu .....................................16
2.2. Cơ sở thực tiễn .........................................................................................27
 v 2.2.1. Đánh giá về các chương trình xoá đói giảm nghèo ở Việt Nam ...........27
2.2.2. Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam......................................................29
2.2.3. Nguyên nhân dẫn đến đói nghèo ở Việt Nam........................................34
2.2.4. Thách thức và thành tựu của xóa đói giảm nghèo ở Việt Nam..............40
2.2.5. Kinh nghiệm về xóa đói giảm nghèo của một số nước trên thế giới. 47
2.2.6. Khái quát về chương trình 106 ............................................................54
PHẦN III: ĐẶC ĐIỂM ĐỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....56
3.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu...................................................................56
3.1.1. Điều kiện tự nhiên .................................................................................56
3.1.2. Điều kiện kinh tế-xã hội.........................................................................57
3.1.3. Tình hình phát triển kinh tế – xã hội của xã Thạch Bằng......................62
3.1.4. Thuận lợi và khó khăn trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội .........66
3.2. Phương pháp nghiên cứu ..........................................................................66
3.2.1. Lí do chọn điểm nghiên cứu ..................................................................66
3.2.2. Phương pháp thu thập số liệu.................................................................67
3.2.3. Phương pháp phân tích ..........................................................................68
3.2.4. Chỉ tiêu đánh giá ....................................................................................68
PHẦN IV: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ........................69
4.1. Giới thiệu chung vè chương trình 106 ở xã ..............................................69
4.1.1. Nội dung chương trình 106 ở xã............................................................69
4.1.2 Thực trạng thực hiện chương trình .........................................................70
4.1.3. Một số khó khăn và hạn chế của chương trình ......................................76
4.1.4. Các nguyên nhân chính..........................................................................77
4.2. Đánh giá kết quả đạt được của chương trình 106 ở xã Thạch Bằng.........78
4.2.1. Đánh giá hiệu quả chương trình 106......................................................78
4.2.2. Đánh giá tính bền vững của chương trình 106.......................................81
4.2.3. Tồn tại và nguyên nhân..........................................................................86
4.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả chương trình ...............................................88
 vi 4.3.1. Xây dựng cơ sở hạ tầng .........................................................................88
4.3.2. Về giáo dục............................................................................................91
4.3.3. Về y tế....................................................................................................92
4.3.4. Nâng cao hoạt động hỗ trợ pháp lý cho người dân ...............................93
PHẦN V: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.....................................................94
5.1. Kết luận ....................................................................................................94
5.2. Kiến nghị...................................................................................................95
5.2.1. Kiến nghị vớiTrung ương và HĐND Tỉnh ............................................95
5.2.2. Kiến nghị với UBND xã ........................................................................95
TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................96
PHỤ LỤC........................................................................................................98
 vii DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Chuẩn mực đánh giá nghèo đói qua các giai đoạn ..........................15
Bảng 2.2. Biến động lãi suất tín dụng ưu đãi từ 1996 đến nay........................17
Bảng 2.3. Hạn mức cho vay tín dụng ưu đãi từ năm 1995 đến nay.................18
Bảng 2.4. Kết quả cho vay tín dụng ưu đãi giai đoạn 2005 - 2009..................19
Bảng 2.5. Tổng số ngân sách phân bổ nguồn vốn từ ngân sách trung ương....21
Bảng 2.6. Kết quả hỗ trợ về giáo dục cho người nghèo qua các giai đoạn......23
Bảng 2.7. Kết quả thực hiện chính sách hỗ trợ y tế cho người nghèo từ 
 2001 đến 12/2009............................................................................26
Bảng 3.1. Tình hình dân số và lao động của xã qua 3 năm (2007 – 2009)......58
Bảng 3.2. Kết cấu dân số theo lao động...........................................................59
Bảng 3.3. Kết quả sản xuất nông nghiệp của huyện qua 3 năm (2007 - 2009).........65
Bảng 4.1. Kết quả công tác xây dựng cơ sở hạ tầng giai đoạn 2011- 2014 .......71
Bảng 4.3. Kết quả hỗ trợ cải thiện dịch vụ nâng cao đời sống giai đoạn 
 2011 – 2014.....................................................................................75
Bảng 4.4. Hoạt động nâng cao năng lực, bồi dưỡng cán bộ và người dân....76
Bảng 4.5. Mức độ hài lòng của người dân về hiệu quả chương trình..............85
Bảng 4.6. Đánh giá của người dân về cán bộ xã..............................................85
Bảng 4.7. Mức độ hài lòng của người dân về thái độ của cán bộ xã ...............86
 viii